توسعه میادین مشترک نفت و گاز همواره از سوی دولت‌های مختلف اهمیت ویژه‌ای داشته زیرا تعلل در برداشت از این منابع به معنای ایجاد فرصت برای همسایگان برای بهره‌برداری بیشتر است.
از همین رو، همواره بیش از میادین داخلی کشور این میادین مشترک بودند که در اولویت توسعه قرار داشتند.
به گزارش اقتصاد انرژی به نقل از ایرنا، ایران با کشورهای همسایه خود ۲۸ میدان مشترک دارد که از این تعداد ۱۸ میدان نفتی، ۴ میدان گازی و ۶میدان نیز نفتی و گازی است. ایران یکی از معدود کشورهای جهان با این تعداد ساختار مشترک بوده و از این حیث بحث بهره‌برداری از میادین مشترک دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است.
از این ۲۸ میدان مشترک، ایران با عراق با توجه به مرز طولانی، ۱۲ حوزه مشترک، با امارات متحده عربی ۷ ساختار مشترک، با قطر و عمان هر کدام ۲ مخزن مشترک، با کویت و ترکمنستان یک میدان مشترک و با عربستان ۲ میدان نفتی اسفندیار و فروزان و میدان گازی فرزاد مشترک است.
در این میان میادین مشترک غرب کارون در حوزه نفت و میدان مشترک پارس جنوبی در زمینه گاز اهمیت بیشتری دارد.
میادین غرب کارون جزو جوان‌ترین میادین نفتی ایران به شمار می‌روند. این میادین که پنج میدان آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یاران شمالی، یاران جنوبی و یادآوران را شامل می‌شود در مجموع ۶۴ میلیارد بشکه نفت درجا دارد.
علاوه بر وسعت و بزرگی این میادین، نکته‌ای که برداشت حداکثری نفت از میادین مشترک غرب کارون را با اهمیت کرده، مشترک بودن آن با کشور همسایه است.
میدان مشترک پارس جنوبی نیز که در بستر خلیج فارس و مرز مشترک ایران و قطر قرار دارد، بزرگترین میدان گازی جهان است. مجموع ذخایر گازی این میدان ۳۹ تریلیون متر مکعب و ذخایر میعانات گازی آن نیز ۵۶ میلیارد بشکه است.
از این میزان سهم ایران در بخش گاز آن ۱۴ تریلیون متر مکعب و در میعانات گازی ۱۸ میلیارد بشکه برآورد می شود که معادل ۸ درصد از کل گاز جهان است.
از همین رو وزیر نفت دولت سیزهم دو سفر اول خود را به بوشهر و خوزستان انجام داد.
جواد اوجی با اشاره به اهمیت حفظ و نگهداشت تولید در میدان‌های مشترک نفت و گاز کشور، افزود: ما به آقای رئیسی قول دادیم که توسعه میدان‌های مشترک نفتی و گازی در این دولت تعیین‌تکلیف شود که بخشی از این میدان‌های مشترک هم در استان خوزستان و کشور عراق است.
وزیر نفت تصریح کرد: همچنین از روند پروژه‌های میدان‌های مشترک غرب کارون بازدید می‌کنیم که بخشی از آنها توسعه یافته‌اند اما کامل نیست و نیاز است دیگر بخش‌های آن تکمیل شود و هرچه سریع‌تر فاز دوم یا سوم توسعه آنها را آغاز کنیم.
اوجی با بیان اینکه بحث حداکثر برداشت نفت از میدان‌های مشترک را در برنامه داریم، ادامه داد: با بیش از ۱۵۳ میلیارد بشکه نفت قابل استحصال، ظرفیت خوبی برای برداشت از این مخازن و میدان‌های نفتی داریم.
وزیر نفت تأکید کرد: با ارائه راه‌های مختلف هم بحث افزایش برداشت از میدان‌های مشترک و هم حفظ و نگهداشت آنها را دنبال خواهیم کرد.
بحث میادین مشترک و بهره‌برداری از آنها از چالش‌ها و دغدغه‌های مهم وزارت نفت و جمهوری اسلامی ایران است، تصور عمومی در این حوزه این است که همیشه باید از حریف‌مان پیشی بگیریم. این تفکر البته درست است زیرا یک منبع مشترک داریم و باید بتوانیم سهم خود را از آن برداشت کنیم.
این میادین هر کدام مخازن و پیچیدگی‌ها و میزان اشتراکات خاص خود را دارند و با هم متفاوت هستند و از نظر تخصصی برای هر کدام باید اقدامات مختلفی انجام شود و نمی‌توان یک نسخه درمانی واحد را برای همه میادین تجویز کرد.
نداشتن رژیم حقوقی برای برداشت از میادین مشترک باعث شده تا با هدف برداشت حداکثری و رقابت در تولید، از سوی هر دو کشور، به مخازن آسیب وارد شود.
در میادین و مخازنی که درون کشور است می توانیم برداشت صیانتی داشته باشیم تا به مخزن آسیب وارد نشود، اما در میادین مشترک باید بتوانیم حداکثر تولید را داشته باشیم.
