رئیس پژوهش و فناوری و کانون تفکر شرکت نفت و گاز پارس با معرفی سبد پژوهش و فناوری این شرکت، از امضای هشت قرارداد پژوهشی به ارزش نزدیک به ۸۰ میلیارد ریال خبر داد.
به گزارش اقتصاد انرژی به نقل از شرکت نفت و گاز پارس، عباسعلی پرتقالی در تشریح فعالیت‌های این شرکت در حوزه پژوهش، فناوری و نوآوری اظهار کرد: واحد پژوهش و فناوری شرکت نفت و گاز پارس در جهت دستیابی به اهداف کلان برنامه پژوهش و فناوری وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران و همسو با اسناد بالادستی حوزه پژوهشی حرکت می‌کند.
وی با بیان اینکه طی چند فراخوان در شرکت نفت و گاز پارس، مجموعه‌ای از نیازهای پژوهشی گردآوری و پس از بررسی در کارگروه‌های تخصصی و ارزیابی آنها، موضوع‌های متناسب با ضرورت‌ها و منابع مالی امور پژوهشی، اولویت‌بندی شدند، گفت: پس از انجام فرآیند انتخاب عناوین، سبد پژوهش و فناوری این شرکت برای سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در قالب ۱۱ پروژه تدوین شده که از این تعداد هشت پروژه به مبلغ کلی ۷۹ میلیارد ریال به امضای قرارداد رسیده و ابلاغ شده است.
رئیس پژوهش و فناوری و کانون تفکر شرکت نفت و گاز پارس مهمترین محورهای سبد پژوهش و فناوری شرکت نفت و گاز پارس را در بخش‌های خوردگی و خطوط لوله برشمرد و افزود: بیشترین بخش مالی سبد پژوهشی شرکت مرتبط با حوزه خوردگی است.
بهره‌مندی از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها
پرتقالی با بیان اینکه در این پروژه‌های پژوهشی از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌های معتبر کشور بهره‌مند شده‌ایم، اظهار کرد: تعداد مجریان پژوهشی طرف قرارداد هفت مرکز پژوهشی دانشگاهی و یا شرکت‌های دانش‌بنیان هستند، که از این هفت مرکز پژوهشی، سه شرکت دانش‌بنیان در پروژه‌های پژوهشی شرکت همکاری می‌کنند. این شرکت‌ها به دلیل فعالیت در قالب بنگاه‌های کسب و کار کوچک و متوسط (SME) در حوزه کارآفرینی و پرکردن چرخه دانشگاه تا صنعت، از اهمیت ویژه‌ای در سبد پژوهشی این شرکت برخوردار هستند.
بررسی سناریوهای مدیریت افت تولید در میدان گازی پارس جنوبی
وی در ادامه به معرفی سرفصل‌های پروژه‌های جاری حوزه پژوهش و فناوری شرکت نفت و گاز پارس پرداخت و گفت: پروژه «مدلسازی مالی – اقتصادی سناریوهای مدیریت افت تولید میدان گازی پارس جنوبی و ارائه سازوکار انتخاب سناریوهای برتر» که به یکی از مهمترین برنامه‌های این شرکت درباره فشارافزایی مرتبط است، به عنوان یک پروژه پژوهشی با محوریت اقتصاد مهندسی و مهندسی ارزش در اردیبهشت‌ماه سال جاری به امضای قرارداد با مؤسسه مطالعات انرژی سبحان منجر شده و تا ابتدای بهمن‌ماه به اتمام می‌رسد.
رئیس پژوهش و فناوری و کانون تفکر شرکت نفت و گاز پارس هدف از اجرای این پروژه پژوهشی را تهیه و تدوین ابزاری مبتنی بر الگوسازی مالی – اقتصادی اعلام کرد که پس از ورود داده‌ها و ابعاد فنی سناریوها یا زیرسناریوهای مرتبط با جبران افت فشار میدان گازی پارس جنوبی، آثار و عواید و عواقب مالی و اقتصادی آن سناریو در یک چارچوب منسجم مشاهده و با لحاظ هر دو بعد فنی و اقتصادی – مالی نسبت به تصمیم‌گیری و انتخاب سناریوی بهینه اقدام شود.
بررسی میزان اشباع آب در سنگ‌های کربناته میدان پارس جنوبی
پرتقالی محاسبه و برآورد مقدار اشباع آب را یکی از مهمترین پارامترها در تعیین حجم ذخایر در مخازن هیدروکربنی و پیش‌بینی رفتارهای تولیدی برشمرد و گفت: محاسبه و برآورد این پارامتر از پیچیده‌ترین مراحل محاسبات پتروفیزیکی است که با عدم قطعیت‌های بسیاری به‌ویژه در مخازن کربناته همراه است و اشتباه محاسباتی در آن می‌تواند مخزنی غیراقتصادی را اقتصادی جلوه داده و در نتیجه خسارات هنگفت و جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد و سبب از دست رفتن میلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری شود. با توجه به اهمیت این موضوع، پروژه تعیین معادله اشباع آب با استفاده از داده‌های چاه‌نگاری در گونه‌های سنگی سنگ‌های کربناته میدان پارس جنوبی در حوزه زیرسطحی نیز با همکاری پردیس دانشکده‌های فنی دانشکده تهران از ابتدای فروردین‌ماه امسال آغاز شده است و به مدت دو سال ادامه دارد.
اختصاص دو پروژه پژوهشی به موضوع خوردگی تأسیسات گازی
وی با بیان اینکه دو پروژه از سبد پژوهشی شرکت نفت و گاز پارس با ارزش بیش از ۴۳ میلیارد ریال به موضوع خوردگی اختصاص دارد، افزود: خوردگی بالای خط (Top of the Line Corrosion) از جمله خوردگی‌های رایج در خطوط لوله انتقال گاز طبیعی در خشکی و فراساحل به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر تحقیقات گسترده‌ای در سطح دنیا روی این نوع از خوردگی انجام شده و افق تحقیقاتی طولانی‌تری برای آن پیش‌بینی می‌شود، در همین زمینه پروژه «بررسی دلایل بروز خوردگی بالای لوله (TLC) خطوط لوله پارس جنوبی و ارزیابی مکانیزم و عملکرد روشهای جلوگیری از آن» در فروردین ماه سال جاری به دانشگاه شیراز واگذار شده و به مدت دو سال ادامه دارد.
رئیس پژوهش و فناوری و کانون تفکر شرکت نفت و گاز پارس همچنین درباره دومین قرارداد پژوهشی در حوزه خوردگی نیز توضیح داد: تماس مستقیم برخی از نقاط سکوهای دریایی با آب دریا شرایط پرمخاطره‌ای را از منظر خوردگی فراهم می‌کند، بنابراین بازنگری و بروزرسانی مشخصات فنی سیستم‌های رنگ‌آمیزی سکوهای دریایی پس از گذشت بیش از دو دهه از شروع توسعه و احداث تأسیسات پارس جنوبی ضروری به نظر می‌رسد. در همین راستا قرارداد پروژه پژوهشی «خوردگی خارجی اجزای سکوهای دریایی پارس جنوبی و راهکارهای اجرایی جلوگیری از آن» با دانشگاه صنعتی اصفهان امضا شده است و انتظار می‌رود مجری در این پژوهش به بررسی و شناسایی عوامل موثر و سازوکارهای خوردگی اجزاء و تجهیزات سکوهای دریایی و همچنین روشهای جلوگیری از آن بر اساس بررسی‌های آزمایشگاهی و میدانی و ارائه راهکارهای کاربردی و اجرایی بر اساس الزام‌های ایمنی، شرایط تولیدی و استانداردهای مراجع بین‌المللی بپردازد.
توجه به رعایت الزام‌های محیط زیستی و تعهدهای کنوانسیون‌های دریایی
پرتقالی در ادامه با اشاره به الزام‌های کنوانسیون کویت درباره رعایت پروتکل‌های آلودگی‌های دریایی ناشی از اکتشاف و بهره‌برداری و الزام ارزیابی و پاکسازی آن توسط شرکت‌های بهره‌بردار بیان کرد: در این پروتکل هر یک از تأسیسات بهره‌برداری می‌بایست پتانسیل آسیب‌های زیست‌محیطی را محاسبه و راهکارهای حذف یا کنترل هر نوع آسیب را ارزیابی کنند.
وی گفت: در همین باره افزون بر پیوست مطالعات زیست‌محیطی معمول طرح‌های توسعه‌ای، پروژه «الگوسازی نشت و انتشار سیال ناشی از پارگی بخش دریایی خطوط لوله ۳۲ اینچ، خطوط انتقال میعانات صادراتی و خطوط لوله MEG و شبیه‌سازی الگوی پراکنش و حرکت آلودگی مواد هیدروکربوری با هدف کنترل مخاطره‌های ایمنی و زیست‌محیطی و تحقق الزام‌های مورد اشاره در میدان گازی پارس جنوبی» تعریف شد که با همکاری پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی در شهریورماه سال ۹۹ کلید خورده و تا پایان سال جاری ادامه دارد.
به گفته رئیس پژوهش و فناوری و کانون تفکر شرکت نفت و گاز پارس، «بررسی علت دود فلر سکوی فاز یک و ارائه راهکار عملیاتی برای رفع آن و نبود همراه‌بری مایعات و هیدروکربن‌های سنگین به سمت مشعل» یکی دیگر از از عناوین سبد پژوهشی این شرکت به شمار می‌رود که با همکاری پارک علمی و فناوری استان خوزستان در شهریورماه سال ۹۹ کلید خورده و در شهریور امسال پایان یافته است.
ریشه‌یابی علل سوانح صنعتی
پرتقالی با اشاره به اهمیت ریشه‌یابی علل سوانح صنعتی به عنوان یک درس‌آموخته ارزشمند برای جلوگیری از تکرار آنها، یک سانحه پارگی و نشت گاز در یکی از خطوط لوله پارس جنوبی گفت: پس از اعلام نیاز مدیریت مهندسی و ساختمان شرکت درباره علت‌یابی این سانحه، پروژه پژوهشی «شبیه‌سازی دینامیکی و ارزیابی جریان‌های چندفازی سکوها و خطوط لوله انتقال گاز به منظور تعیین طول Dead Leg و انتشار سیال بعد از نشتی و بررسی آثار آن و تغییر زاویه‌های ممکن در خطوط لوله» تعریف و به شرکت دانش‌بنیان پرداد پترودانش به مدت یک سال واگذار شد.
بررسی کنترل تولید آب در چاه‌های گازی میدان پارس جنوبی
وی پروژه بررسی کنترل تولید آب در چاه‌های گازی میدان پارس جنوبی را به عنوان آخرین پروژه پژوهشی این شرکت که منجر به قرارداد شده، معرفی کرد و گفت: قرارداد «تعیین میزان افت فشار و شرایط مخروطی شدن سیال با هدف جلوگیری از تولید آب» با همکاری پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران به‌تازگی نهایی شده و اقدام‌های لازم برای آغاز به‌کار آن در حال انجام است.
رئیس پژوهش و فناوری و کانون تفکر شرکت نفت و گاز پارس توضیح داد: در این پروژه با بررسی جامع تاریخچه تولید آب از چاه‌های گازی منتخب میدان و مرور منابع و نشریات و سپس مدلسازی و شبیه‌سازی تک‌چاهی پدیده مخروطی شدن با توجه به ناهمگونی سازند مخزنی، پارامترهای مؤثر بر تولید آب ناخواسته مشخص می‌شود. سپس با درنظر گرفتن ویژگی‌های سنگ و سیالات و شرایط عملیاتی، آزمایش‌ها طراحی می‌شوند و انواع روش شیمیایی کنترل تولید آب در مقیاس سامانه آزمایشگاهی و در مغزه ارزیابی و بهینه‌سازی می‌شود.
