محیط زیست موافق حفر چاه‌های جدید نیست

به گزارش اقتصاد انرژی، تورج فتحی با اشاره به انجام مطالعات آب‌های ژرف در کشور اظهار کرد: بحث آب‌های ژرف در چند سال اخیر مطرح شده و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم مطالعاتی در این زمینه انجام داده است. بر این اساس، چند حلقه چاه در محدوده استان سیستان و بلوچستان هم حفر کردند و در اعماق چندهزار متری زمین به آب رسیده‌اند اما آب‌های ژرف شرایط خاصی دارد.

وی افزود: در مقیاس زمان زمین شناسی، پوسته زمین در ایران پوسته جوانی است. آبخوان‌های ژرفی که در سایر مناطق دنیا کشف شده است و آبخوان‌های بزرگی هم هستند، بسیار قدیمی هستند و حتی تا چندین میلیون سال قدمت دارند. نمونه‌هایی از این آبخوان‌ها را می توان در جنوب لیبی و استرالیا مشاهده کرد.

معاون دفترحفاظت و مدیریت زیست محیطی  آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، یادآور شد: این آبخوان‌ها در واقع دریاچه‌های آب شیرین قدیمی هستند که متعاقبا توسط رسوبات پر شده‌اند و آب آن‌ها به فسیل تبدیل شده است.

فتحی با بیان اینکه شرایطی که از نظر زمین شناسی برای تشکیل این آبخوان‌ها در لیبی و استرالیا وجود داشته است، در ایران وجود ندارد، تصریح کرد: این مناطق، شرایط زمین شناسی به‌صورت passive و نسبتا آرامی را در یک بازه زمانی بلندمدت سپری کرده‌اند. وقتی ما به شرایط زمین شناسی این دو منطقه نگاه می کنیم، در می‌یابیم که این شرایط از تقریبا ۲۰۰ میلیون سال پیش به این طرف تغییرات خاصی نداشته و همواره به صورت پایدار و متعادل بوده است.

وی افزود: در طول این مدت، شرایط زمین‌شناسی پوسته ایران تغییرات بسیار شدیدی را تجربه کرده است. به عبارت دیگر، پوسته ایران در این بازه زمانی، فعالیت‌های آتشفشانی، ماگماتیسم، شکستگی‌ها، گسل‌ها و جابه جایی‌های فوق العاده زیادی داشته و کوه‌زایی و اقیانوس‌زایی در آن رخ داده است.

معاون دفترحفاظت و مدیریت زیست محیطی  آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، خاطرنشان کرد: این تفاوت باعث می شود که ما نتوانیم چنین آبخوان‌هایی که در نتیجه رسوبگذاری در دریاچه‌های آب شیرین پدید آمده‌اند، داشته باشیم.

فتحی در ادامه گفت: در بخش‌هایی از کشور ما که مطالعات مربوط به آب‌های ژرف انجام شده، اولا این چاه‌ها دبی قابل توجهی ندارند ثانیا هم دمای بالایی دارند و هم مواد حل شده زیاد. این آب‌ها به شدت شورند و خیلی بیشتر از آب دریا نیاز به تصفیه دارند.

وی افزود: شما می‌توانید آب دریا را با یک دستگاه آب شیرین کن، تصفیه و استفاده کنید اما آب ژرف سیستان با یک دستگاه آب شیرین‌کن قابل استفاده نیست چون حاوی مواد رادیواکتیو است بنابراین تصفیه این آب هزینه خیلی زیادی نیاز دارد. ضمن اینکه برای شرب هم قابل استفاده نیست.

فتحی با بیان اینکه تصویر روشنی از آب های ژرف در ایران به لحاظ زمین‌شناسی وجود ندارد، تاکید کرد: به باور زمین شناسان، امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در ایران بسیار بعید است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، معاون دفترحفاظت و مدیریت زیست محیطی  آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نظر این سازمان درباره ادامه مطالعات آب‌های ژرف در کشور گفت: در مورد پروژه مطالعاتی آب‌های ژرف تاکنون چند بار از سازمان حفاظت محیط زیست استعلام و درخواست شده که ما نظر خود درباره ادامه این پروژه اعلام کنیم. در بودجه ۱۴۰۱ چند صد میلیارد تومان اعتبار برای حفر چاه‌های جدید پیش بینی کرده‌اند. ما پس از بررسی موضوع اعلام کردیم که به هیچ عنوان موافق صرف هزینه بیشتر برای چنین پروژه‌ای نیستیم چون شرایط زمین شناسی کشور اجازه وجود منابع آب قابل استفاده در این مناطق را نمی‌دهد.