به گزارش اقتصادانرژی، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز سهشنبه از تلاشها برای احیای توافق هستهای با ایران دفاع کرد و گفت که خروج از برجام باعث دور شدن آمریکا از متحدان خود شد.
او تاکید کرد که جو بایدن نگرانی اسرائیل را درک میکند، اما به دیپلماسی در قبال برجام با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی اعتقاد دارد.
این مقام دولت جو بایدن در پاسخ به مجری شبکه تلویزیونی «فاکسنیوز» که پرسیده بود آیا ایالات متحده وقتی برخلاف خواسته متحدان خود قصد بازگشت به توافق هستهای با ایران را دارد، خود را منزوی نخواهد کرد، گفت، «اتفاقا برعکس است»، زیرا خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸ باعث جدایی آن از متحدانش شد.
او اضافه کرد: «وقتی ما همچنان به توافق پایبند بودیم، این ایران بود که با عدم مساعدت و همکاری باعث انزوای خود شد. و بعد ما با خروج از آن باعث انزوای خود شدیم.»
کربی افزود: «متحدان اروپایی و شرکای ما و بسیاری دیگر در سراسر جهان مخالف چنین تصمیمی بودند. حال ما میخواهیم که به توافق بازگردیم. ما میخواهیم که ایران نیز به توافق بازگردد تا مانع دستیابی آنها به سلاح هستهای بشویم.»
در حالی که از گزارشها برمیآید ایران و ایالات متحده به توافق بر سر احیای برجام نزدیک شدهاند، اسرائیل نسبت به آن ابراز نگرانی کرده است.
نفتالی بنت، نخست وزیر سابق اسرائیل، نیز روز سهشنبه در توییتر نوشت: «از جو بایدن و دولت آمریکا، در این آخرین لحظات میخواهم از امضای توافق با ایران خودداری کنند. این توافق تقریبا یک چهارم تریلیون دلار به حساب دولت تروریست ایران و نیروهای نیابتی منطقهایش واریز خواهد کرد.»
جان کربی با اشاره به این نوع اظهارات تاکید کرد که جو بایدن نگرانی اسرائیل و کشورهای همسایه را دراینباره «درک میکند»، اما او همچنان معتقد به احیای برجام و استفاده از دیپلماسی برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهای است.
او افزود: «هر مشکلی که در خاورمیانه وجود دارد، وقتی که ایران مسلح به سلاح هستهای باشد، سختتر خواهد شد.»
مقامات آمریکایی روز سهشنبه اول شهریور گفتهاند، انتظار میرود که ایالات متحده روز چهارشنبه دیدگاههای خود را درباره پاسخ ایران به متن پیشنویس پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هستهای موسوم به برجام ارائه کند.
ادعاهای یک مقام آمریکایی
همزمان خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی مدعی شد که ایران از برخی خواستههای اصلی خود منصرف شدهاست. گفته میشود یکی از این موارد درخواست توقف تحقیقات آژانس در مورد منبع نامشخص آثار اورانیوم است و دیگری حذف نام سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی.
این خبرگزاری ادامه داد که منصرف شدن جمهوری اسلامی از برخی خواستهای خود احتمال دستیابی به توافق احیای برجام را افزایش داده است. این مقام که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفته است: «هفته گذشته بازگشتند و اساسا از بزرگترین موانع برای دستیابی به توافق دست کشیدند.»
این ادعاها در حالی مطرح میشود که کارشناسان بر این باورند که ایالاتمتحده برای القای حس پیروزی در انتخابات و همچنین راضی کردن متحدانش از جمله اسراییل نیازمند جریان سازی رسانهای است و به همین دلیل مسائلی را مطرح میکند که مدتهاست محل مذاکره نیستند. یکی از مهمترین این موضوعات، مساله حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکاست که مقامات ایران بارها تاکید کردهاند هیچگاه پیششرط ایران برای توافق نبودهاند.
این مقام آمریکایی در ادامه ادعاهایش گفت: «ایران پیشتر هم تا حدی از خواسته خود مبنی بر حذف نام سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی کوتاه آمدهبود.»
او همچنین ادعا کرد: «ما به آنها گفتیم تحت هیچ شرایطی این کار را انجام نمیدهیم. آنها همچنان فشار میآوردند. حدود یک ماه پیش از خود نرمش نشان دادند.»
این مقام آمریکایی ادامه داد:« آمریکا به خواست ایران مبنی بر خروج بخشی از شرکتهای مرتبط با سپاه از فهرست تحریمها هم پاسخ منفی دادهاست.»
رویترز در گزارش خود همچنین ادعا کرد که ایران خواستار دریافت تضمین در مورد توقف تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمانی است.
به گزارش رویترز، این منبع آگاه آمریکایی مدعی شد که آمریکا هیچ گاه با درخواست توقف تحقیقات موافقت نخواهد کرد.
این مقام آگاه همچنین گفتهاست: «ما در حال حاضر در حال بررسی پاسخ ایران هستیم و به زودی به آنها پاسخ خواهیم داد.»
پاسخ ایران به ادعای رویترز
در واکنش به گزارش رویترز، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکرهکننده هستهای ایران، اول شهریور در یک پیام توئیتری سخنان نقل از شده از یک مقام آمریکایی در این گزارش، مبنی بر عقبنشینی ایران از درخواست حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی ایالات متحده را «بسیار گمراهکننده» خواند.
او افزود که جمهوری اسلامی از ماهها پیش اعلام کرده که خارج کردن سپاه از این فهرست از پیششرطهای توافق بر سر احیای برجام نیست.
مرندی در واکنش به بخش دیگری از گزارش رویترز در توئیتر نوشت: «مادامی که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی به طور دائمی پرونده اتهامات ساختگی علیه ایران را مختومه اعلام نکند، هیچ توافقی اجرایی نخواهد شد.»
محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر ریاست جمهوری نیز در یک پیام توئیتری نوشت که حذف سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی، پیشنهاد ایالات متحده به دولت قبل در ازای مذاکره بر سر فعالیتهای منطقهای و موشکی ایران بود که مذاکرهکنندگان دولت ابراهیم رئیسی آن را رد کردند و «آمریکا نهایتا پا پس کشید.»
پیشتر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اخیرا در گفتوگو با «سیانان» گفته بود این نهاد نظارتی سازمان ملل نمیتواند زیر فشارهای سیاسی پرونده کشف ذرات اورانیوم در سه سایت اعلام نشده را مختومه اعلام کند.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به سخنان گروسی تاکید کرد که ایران عضو پیمان منع گسترش سلاح اتمی NPT است و تمام فعالیتهای هستهایاش طبق ضوابط پادمانی و تحت نظارت آژانس است.