اقتصاد انرژی و به نقل از ایسنا – رضا چمنپیرا اظهار کرد: بخش تولید آب در لرستان مقداری مغفول مانده به این علت که در مسائل مربوط با بهرهبرداری آب با کلمه مأنوس مصرف آب مواجه هستیم.
وی ادامه داد: زمانی که در رابطه با خشکسالی، کمبود و بهرهبرداری از آب صحبت میشود بلافاصله تمام ذهنها به سمت مصرف آب میرود، اما آیا در دنیا در هر موردی اگر تولید بهینهای وجود نداشته باشد برنامهریزی روی مصرف آب معنا پیدا نمیکند.
چمنپیرا عنوان کرد: زمانی که ما روی بحث تولید بیشتر سرمایهگذاری کنیم در هر زمینهای آنوقت میتوانیم روی مباحث بعدی مانند توزیع، ذخیرهسازی، مصرف یا بهرهبرداری نیز برنامهریزیهای بهتری داشته باشیم.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان افزود: بنابراین آب نیز از این نظر مستثنا نیست، ما باید ابتدا به موضوع اهمیت تولید آب واقف بوده و بر روی آن سرمایهگذاری و برنامهریزی و مدیریت کنیم و بعد از آن به مباحث مصرف آب نیز بپردازیم تا بتوانیم به صورت یک بسته کامل برای مسئله آب از تولید تا مصرف دستورالعمل بنویسیم و در بخشهای مختلف کشاورزی، شرب و صنعت از آن استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه پروسه تولید تا مصرف آب در یک عرصه سرزمینی به نام حوزه آبخیز صورت میگیرد، عنوان کرد: حوزههای آبخیز مناطقی هستند مانند یک کشتی که کف و دامنهای دارد و به یالها و کوهها میرسد که تمام آبهای دریافتی از نزولات جوی را می گیرد و در سطح خودش در دامنهها جاری میکند و همه را به آبراهه هدایت و به مست پایین دست به جهت شیب در یک نقطه خارج میشود.
چمنپیرا افزود: سطح زمین از مجموعهای از این حوزههای آبخیز تشکیل شده که پشت سر هم به یکدیگر میپیوندند و در نهایت تمام روان آب آنها به یکدیگر وصل میشود و در یک نقطه بسیار پایین به نام اقیانوسها، دریاها و دریاچهها به هم میپیوندند.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان تصریح کرد: زمانی که یک توده ابر را در نظر بگیرید که در جو شروع به بارندگی میکند زمانیکه این قطرات به زمین میرسد آب تولید میشود.
وی عنوان کرد: ۷۰ درصد عرصه استان ما کوهستانی هستند و آب در مناطق کوهستانی و جنگلها تولید میشود، یعنی عرصه تولید ما در کشور به ویژه لرستان از بالادست بوده است.
چمنپیرا بیان کرد: تولید آب در کوهستانها، ارتفاعات و جنگلها شکل میگیرد، سؤال اینجاست که آیا ما به اندازه نیاز و کفایت به مسئله تولید آب توجه میکنیم؟ به نظر من نه!
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان ادامه داد: آبی که در ارتفاعات تولید میشود طبق اصول جهانی باید از حرکت قطرات باران ممانعت شود، باید ساز و کاری وجود داشته باشد تا از جریان پیدا کردن قطرات باران جلوگیری شود، یعنی این قطرات باید در زمین نفوذ کند، ساز و کاری که به طور طبیعی این کار را انجام میدهد پوشش گیاهی است که انرژی قطره آب را میگیرد و به آرامی آنرا در خاک فرو میکند.
وی افزود: اگر ما در عرصه تولید این پوشش گیاهی، جنگلی و مرتعی را تخریب و در اثر بهرهبرداری بیرویه تزریق کننده آب در زمین را حذف کردیم و بارانها ذخیره نشود، قطرات بارانها به یکدیگر میپیوندند که باعث ایجاد سیلابهای مخرب میشود که فرسایش خاک و خسارتهای جانی و مالی را به بار میآورد.
چمنپیرا ادامه داد: بنابراین زمانی به عرصههای طبیعی وارد میشویم مجاز نیستیم حتی یک بوته خار را از بین ببریم چون هر چیزی برای کاری ساخته شده و در طبیعت وظیفهای دارد.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان تصریح کرد: آب در طبیعت تولید شده و از طریق رودخانهها، نهرها و … توزیع و بخشی از آن در انبار سفرههای آب زیرزمینی ذخیره میشود و بخشی از آن مورد بهرهبرداری و مصرف قرار میگیرد.
وی افزود: از آبی که تولید میشود ۷۰ درصد برای تعادل محیط تبخیر، ۲۰ درصد در انبار ذخیره میشود که شامل سفرههای آب زیرزمینی و نهرهای آب است که به صورت طبیعی تکرار میشود، ۱۰ درصد را برای ما جاری میکند که برای شرب، صنعت و … استفاده کنیم.
چمنپیرا عنوان کرد: برای بهرهبرداری از آب نیز باید از طبیعت و هوش طبیعی که وجود دارد الهام و الگو بگیریم.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان بیان کرد: تأکید من به عنوان کارشناس که کار تحقیقاتی انجام داده این است که از طبیعت درس و الگو بگیریم و ۷۰ درصد توجه، بودجهها و اعتبارات خود را به بالادست اختصاص دهیم چراکه ۷۰ درصد عرصههای ما در لرستان عرصههای تولید آب هستند.
وی عنوان کرد: حفاظت و حمایت از جنگلها و مراتع، توسعه جنگلها، مدیریت زیراشکوبهای جنگلی، احیا جنگلهای تخریب شده یعنی توجه به عرصههای تولید آب و هرچقدر بیتوجه باشیم روز به روز این عرصه کارکرد و عملکرد خود را از دست میدهد.
چمنپیرا با اشاره به اینکه باید مؤکداً روی تولید آب سرمایهگذاری کنیم، تصریح کرد: باید برای مصرف بهینه برنامهریزی داشت ولی اولویت اول تولید است.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان ادامه داد: ابتدا باید مدیریت تولید، توزیع و ذخیره آب را داشته باشیم بعد به مدیریت مصرف بپردازیم ولی متأسفانه کمتر به این موارد توجه شده و بیشترین توجه به سمت مصرف آب است.
