دستاوردهای اقتصادی و زیست‌محیطی حذف سوخت‌رسانی تانکری

به گزارش اقتصادانرژی به نقل از خبرگزاری تسنیم، بیش از 14 هزار کیلومتر طول خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی در کشور است و به‌مثابه رگ‌های یک بدن، در اقصی نقاط گستره کشور، خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده گسترش یافته است.
با این وجود بر اساس آخرین آمار که مربوط به سال 1401 است، از مجموع 131 میلیارد لیتر انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی کشور، 61 درصد سهم انتقال از خطوط لوله و 39 درصد سهم انتقال با تانکرهای جاده‌پیما است.
هزینه انتقال نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی با تانکرهای جاده‌پیما به طور متوسط 10 برابر هزینه انتقال با خطوط لوله است؛ به‌عبارتی هرچه با توسعه شبکه خطوط لوله، انتقال با خط لوله را جایگزین انتقال تانکری کنیم، هزینه‌ها به یک‌دهم کاهش می‌یابد.
یکی از مبادی مصرف سالانه فرآورده‌های نفتی در کشور، نیروگاه‌ها هستند؛ در واقع تولید برق بسیاری از نیروگاه‌های کشور در فصل سرد سال وابسته به سوخت‌رسانی پایدار فرآورده‌های نفتی است، چرا که با توجه به ناترازی گسترده گاز در فصول سرد، وابستگی نیروگاه‌ها به سوخت مایع، یک وابستگی حیاتی و 100درصدی است.
برخی نیروگاه‌ها تاکنون به شبکه سراسری خطوط انتقال فرآورده‌های نفتی متصل شده‌اند، اما تعداد زیادی از نیروگاه‌ها نیز هستند که هنوز با سوخت‌رسانی تانکری، سوخت‌رسانی می شوند.
همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در این خصوص گفت: سوخت اصلی نیروگاه‌های کشور گازطبیعی است اما در شرایطی که در تأمین سوخت گاز برای بخش نیروگاهی، محدودیت‌هایی ایجاد شود، مجبور به استفاده از سوخت مایع به عنوان سوخت جایگزین خواهیم بود.
حائری با بیان اینکه “بدون شک اتصال نیروگاه‌ها به شبکه سراسری خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی یک برنامه راهبردی و موثر است”، گفت: با حذف سوخت‌رسانی تانکری و جایگزینی آن با انتقال فرآورده‌های نفتی از طریق خطوط لوله، علاوه بر پایداری در سوخت‌رسانی به نیروگاه‌ها در فصول سرد سال، کاهش هزینه‌های انتقال سوخت، کاهش آثار زیست محیطی تردد تانکرهای سوخت رسانی و کاهش ترافیک جاده‌ای را شاهد خواهیم بود.
درحال حاضر 9 نیروگاه کشور در مسیر اتصال به خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی هستند که شامل نیروگاه‌های سرو چادر ملو یزد، تابان، خرم‌آباد، علی‌آباد، شهید سلیمی نکا، سیرجان، شریعتی، کاشان و شهید بهشتی لوشان هستند.
درواقع با اتصال تمامی این 9 نیروگاه به شبکه سراسری خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی، از جابه‌جایی سالانه 1.5 میلیارد لیتر فرآورده نفتی با تانکرهای جاده پیما جلوگیری خواهد شد و تردد صدها تانکر از جاده‌های برون‌شهری کشور حذف خواهد شد.
با حذف تردد تانکرها، ضمن کاهش ترافیک برون‌شهری، از صدمات احتمالی تردد این تعداد تانکر که شامل تصادفات احتمالی است، جلوگیری شده و در مصرف گازوئیلی که برای سوخت این تانکرها استفاده می‌شود صرفه‌جویی می شود که این صرفه‌جویی هم آثار مثبت اقتصادی به‌دنبال دارد و هم آثار مثبت زیست محیطی به همراه خواهد داشت.
یکی از مسائلی که نیروگاه‌ها در بحث سوخت‌رسانی زمستانی با آن مواجه‌اند، پایداری سرمای هوا و شرایط نامناسب آب و‌هوایی در زمستان است که بعضاً تردد تانکرهای سوخت‌رسان را با اختلال مواجه کرده و در طی سنوات گذشته، بعضاً با نرسیدن به‌موقع تانکرهای سوخت رسان ناشی از برفی شدن جاده‌های منتهی به نیروگاه، سوخت مایع به‌موقع برای تولید برق نرسیده است. با اتصال کامل نیروگاه‌ها به‌ویژه نیروگاه‌هایی که در استان‌های شمالی واقع شده اند به شبکه خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی، این چالش به‌طور کامل مرتفع خواهد شد.