۲ سال با دولت مردم؛
دستاوردهای صنعت نفت در دولت سیزدهم؛ از رشد ۱۰ درصدی تولید بنزین تا افزایش برداشت گاز

به گزارش اقتصاد انرژی به نقل از خبرگزاری ایرنا :

همزمان با استقرار دولت سیزدهم در نیمه دوم سال ۱۴۰۰، ثبات‌آفرینی و پایدارسازی وضعیت کشور در ابعاد مختلف و به دنبال آن ایجاد امید و نشاط در سطح جامعه به عنوان اولویت دنبال شده است؛ این در حالی است که کاهش شدید درآمدهای دولت به دلیل وضعیت اسفناک فروش نفت و نبود دسترسی به درآمد حاصل از آن به دلیل تحریم‌های ظالمانه، بر مشکلات کشور دامن زده بود. یکی از اولویت‌های دولت سیزدهم در دو سال ابتدایی فعالیت خود، «رشد تولید و اشتغال» بوده است.

رشد تولید در صنعت نفت

افزایش تولید محصولات پتروشیمی به سطح ۶۸ میلیون تُن در سال ۱۴۰۱ (با رشد ۵ درصدی در مقایسه با سال ۱۴۰۰)، افزایش متوسط ۷ درصدی برداشت گاز خام از میدان پارس جنوبی، افزایش تولید از میادین نفتی (تولید میانگین ۳.۱ میلیون بشکه در روز در تیرماه ۱۴۰۲)، اضافه شدن قریب به ۲.۵ میلیون متر مکعب در روز، جمع‌آوری گاز مشعل و تبدیل به محصولات با ارزش افزوده بالاتر (افزایش ۳۰۰ درصدی در مقایسه با شروع به کار دولت سیزدهم)، افزایش ۱۰ درصدی تولید بنزین موتور کشور، افزایش ۵ درصدی خوراک نفت و میعانات گازی پالایشگاه‌ها و افزایش ۱۱ درصدی تولید نفت گاز.

توسعه صادرات محصولات نفتی

از دیگر محورهای اقدامات دولت در زمینه «رشد تولید و اشتغال» در صنعت نفت، «توسعه صادرات» است که می‌توان آن را در افزایش ۲۰۰ درصدی صادرات نفت خام و میعانات گازی در مدت فعالیت دولت سیزدهم مشاهده کرد؛ زیرا با افزایش صادرات و مصارف داخلی میعانات گازی، همه میعانات گازی شناور روی آب کشور که در ابتدای دولت بالغ بر ۸۷ میلیون بشکه بود، به فروش رسیده است. ضمن اینکه صادرات گاز مایع (LPG) کشور ۲۱ درصد افزایش داشته و صادرات گاز طبیعی نیز با درنظر گرفتن سوآپ افزایش ۲۵ درصدی را تجربه کرده است.

صادرات خدمات فنی و مهندسی صنعت نفت

در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی در صنعت نفت در دولت سیزدهم نیز اقدامات چشمگیری صورت گرفته است که در آن میان می‌توان به دستاوردهای زیر اشاره کرد:

انعقاد قرارداد پالایشگاه ال‌پالیتو با ونزوئلا به ارزش ۱۱۰ میلیون یورو، انعقاد قرارداد تعمیرات اساسی و تکمیل بندر نفتی خوزه ونزوئلا به ارزش ۶۴ میلیون دلار، انعقاد قرارداد بازسازی و نوسازی واحد آمونیاک مجتمع پتروشیمی آنا ماریا کامپوس ونزوئلا به ارزش ۸۳ میلیون دلار، انعقاد قرارداد ریکاوری کامل تله‌متری ایستگاه‌های گاز ونزوئلا به ارزش ۵۸ میلیون دلار، انعقاد تفاهم‌نامه احداث خط لوله ۳۶ اینچی و ۵۴ کیلومتری آلتاگراسیا – آریچونا ونزوئلا، انعقاد تفاهم‌نامه احیا و بازسازی پالایشگاه کاردون با طرف ونزوئلایی، انعقاد تفاهم‌نامه اورهال پالایشگاه پدرو سدنیو با طرف ونزوئلایی.

پیشرفت و ثبات اقتصادی

دولت سیزدهم در زمینه «پیشرفت و ثبات اقتصادی» به منظور «تأمین مالی دولت» نیز به موفقیت‌های دست یافته است که جهش درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی، گاز صادراتی، فرآوردههای نفتی و محصولات پتروشیمی از آن جمله هستند.

مجموع درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی، گاز طبیعی، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال ۱۳۹۹ معادل ۲۷۸ درصد افزایش یافته است.

وصول درآمدهای حاصل از صادرات گاز از ۱ میلیارد دلار در کل سال ۱۳۹۹ به ۷/۴ میلیارد دلار در کل سال ۱۴۰۰ و ۸ میلیارد دلار سال ۱۴۰۱ رسیده است.

در سال ۱۴۰۱ قریب به ۹۰۰ هزار میلیارد تومان توسط وزارت نفت در قالب تبصره ۱ و تبصره ۱۴ منابع مالی برای دولت تأمین شده است که یک رکورد تاریخی محسوب می‌شود.

توسعه زیرساخت‌ها و امور زیربنایی کشور در صنعت نفت

دولت سیزدهم در زمینه «توسعه زیرساخت‌ها و امور زیربنایی کشور» در صنعت نفت نیز در زمینه تأمین پایدار سوخت مورد نیاز کشور و توسعه گازرسانی و ذخیره‌سازی گاز و فرآورده‌های نفتی تلاش‌های فراوانی انجام داده است که می‌توان به موارد زیر به عنوان دستاوردهای اصلی آن اشاره کرد:

مدیریت عرضه و تقاضای گاز و بنزین با وجود ناترازی شدید و جلوگیری از ایجاد وقفه و اختلال در تأمین انرژی بخشهای مختلف کشور (با وجود نابسامانیهای متعدد در سال ۱۳۹۹)؛

رکوردشکنی تاریخی سطح ذخایر نفت‌گاز نیروگاه‌ها و رسیدن به سطح ۳۱۰۰ میلیون لیتر ذخیره نفت گاز نیروگاه‌ها در تیرماه ۱۴۰۲؛

افزایش ۱۰ درصدی تولید بنزین موتور کشور و تأمین پایدار عرضه بنزین در ایام تعطیلات تابستان، اربعین حسینی، اسفند سال ۱۴۰۱ و نوروز ۱۴۰۲ با توجه به رکوردشکنی مصرف بنزین بعد از دوران کرونا؛

تأمین پایدار امنیت انرژی و مدیریت سوخت گاز و فرآوردههای نفتی مورد نیاز کشور و جلوگیری از قطع گاز و برق کشور در فصول سرد و گرم سال برخلاف سال‌های گذشته و با وجود برودت کم‌سابقه، پایدار و فراگیر؛

افزایش ۳.۷ میلیارد متر مکعبی مقدار گاز سبک تحویلی به شبکه سراسری گاز طبیعی در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال ۱۴۰۰ با بهره‌برداری و تثبیت تولید فازهای جدید میدان گازی پارس‌جنوبی ؛

تولید مستمر و پایدار گاز در زمستان ۱۴۰۱ با انجام به موقع تعمیرات و رفع تنگناهای عملیاتی؛

تأمین به موقع ذخیره‌سازی سوخت مایع زمستانی ۹۵ نیروگاه کشور به میزان ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون لیتر در سال ۱۴۰۱؛

افزایش جایگاه‌های CNG کشور از حدود ۲۵۱۰ جایگاه در ابتدای دولت سیزدهم به ۲۵۵۳ جایگاه تا انتهای سال ۱۴۰۱ با محوریت بخش خصوصی و افزایش دو درصدی تأمین گاز صنایع عمده در سال ۱۴۰۲.

در دولت سیزدهم خطوط انتقال و پوشش گازرسانی سطح کشور نیز افزایش یافته است به نحوی که ۹۸ درصد از جمعیت شهری و ۸۵ درصد از جمعیت روستایی قابل گازرسانی کشور تحت پوشش گازرسانی قرار گرفته‌اند.

بالغ بر ۱۵۰۰ کیلومتر خط لوله انتقال گاز با سرمایه گذاری بالغ بر ۱ میلیارد دلار در دو سال نخست دولت سیزدهم تکمیل شده و به بهره‌برداری رسیده است و به ۴۱ شهر، ۵۲۹۷ روستا و ۱۵۲۳۸ واحد صنعتی گازرسانی صورت گرفته است.

ارتقای ظرفیت تولید نفت و فرآورده‌های نفتی

در دولت سیزدهم ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ۲۲ درصد افزایش یافته است ضمن اینکه در مقایسه با شروع به کار دولت، قریب به ۵۶ میلیون متر مکعب در روز به ظرفیت تولید گاز و بالغ بر ۷۰ هزار بشکه در روز به ظرفیت تولید میعانات گازی کشور افزوده شده است.

ارتقای زیرساخت‌های بهره‌برداری صنایع نفت و گاز

از دستاوردهای دولت سیزدهم در زمینه ارتقای زیرساخت‌های بهره برداری صنایع نفت و گاز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بهره‌برداری از پالایشگاه فاز ۱۴ میدان مشترک پارس جنوبی با سرمایه گذاری ۷/۲ میلیارد دلاری و با ظرفیت ۵۰ میلیون مترمکعب در روز؛

توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی (تنها فاز باقیمانده میدان پارس جنوبی پس از ۲۰ سال بلاتکلیفی) و اجرای عملیات پیچیده جابجایی و نصب بزرگ‌ترین سکوی پارس جنوبی در این فاز و آغاز تولید از موقعیت ۱۱B؛

بهره‌برداری از طرح پالایش گاز هویزه خلیج فارس (NGL۳۲۰۰) با سرمایه گذاری ۳/۱ میلیارد دلاری به منظور جمع‌آوری گازهای مشعل غرب کارون؛

بهره‌برداری از فاز دوم طرح نوسازی و تثبیت پالایشگاه آبادان با سرمایه گذاری ۶/۲ میلیارد یورو؛

بهره‌برداری از واحد تصفیه دیزل، یوتیلیتی آفسایت و مخازن شرکت پالایش نفت اصفهان با سرمایه‌گذاری حدود ۸۰۰ میلیون دلاری و اضافه‌شدن بالغ بر ۱۶ میلیون لیتر در روز به ظرفیت تولید نفت گاز با کیفیت یورو ۵ کشور؛

انعقاد نخستین قرارداد پالایش فراسرزمینی (پالایشگاه ال پالیتو ونزوئلا) و احیای ظرفیت تولید این پالایشگاه از ۱۰ هزار بشکه در روز به ۱۴۰ هزار بشکه در روز و توافق با سایر کشورها از جمله کوبا، نیکاراگوئه، سوریه و … برای اجرای الگوی مشابه؛

بهره‌برداری از واحد تولید و ذخیره سازی قیر (شرکت پالایش نفت جی).

حمایت از محصولات تولید داخل و دانش‌بنیان در صنعت نفت

در دولت سیزدهم همکاری وزارت نفت با شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز دانشگاهی نیز افزایش یافته است و افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان در صنعت نفت از ۱۵۰ شرکت به ۵۵۰ شرکت و همچنین انعقاد قرارداد و تفاهم‌نامه با شرکت‌های دانش‌بنیان و پروژه‌های علمی- تحقیقاتی با دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی (بالغ بر ۱۱ همت و ۴۵۰ میلیون دلار) گواه این ادعا است.

همچنین در زمینه توانمندسازی تولید داخل در اقلام راهبردی و غیرراهبردی صنعت نفت اقداماتی صورت گرفته است که افزایش ۵۷ درصدی سهم خرید کالا یا خدمات دارای گواهینامه کیفیت به کل کالاهای تحویلی به صنعت نفت و افزایش ۲۲ درصدی سهم عمق ساخت داخل تجهیزات و خدمات پرمصرف صنعت نفت از آن جمله هستند.

دیپلماسی انرژی

دولت سیزدهم در زمینه دیپلماسی فعال و توسعه امنیت پایدار نیز دستاوردهایی داشته است که از آن جمله می‌توان به توسعه همکاری‌ها با روسیه از طریق انعقاد ۳/۵ میلیارد دلار قرارداد و نیز امضای تفاهمنامه راهبردی به میزان ۴۰ میلیارد دلار در زمینه توسعه میادین نفت و گاز، تجارت گاز، توسعه LNG و…؛

تنفیذ و آغاز عملیات اجرایی قرارداد توسعه میدان نفتی مشترک یادآوران؛

آغاز عملیات اجرایی قرارداد توسعه لایه نفتی میدان مشترک پارس جنوبی با شرکت آوانگارد؛

انعقاد قرارداد توسعه و بهره‌برداری میدان کوپال با مشارکت شرکت‌های سایوزخیم اکسپورت روسیه و پرشیا؛

امضای قرارداد اخذ مصوبه شورای اقتصاد پیرامون قرارداد توسعه و بهره‌برداری میدان شادگان با مشارکت شرکت‌های MA Vostok و ایران افق؛

انعقاد قرارداد سوآپ گاز آذربایجان که از سال ۲۰۲۲ شروع شده و افزایش حجم معاملاتی تا ۹/۲ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۳ و تفاهم‌ با طرف ترکمن برای احیای قرارداد واردات گاز از آن کشور؛

انعقاد تفاهم‌نامه با ارمنستان جهت افزایش ۶۴ درصدی صادرات گاز طبیعی و تمدید قرارداد جاری تهاتر گاز و برق تا سال ۲۰۳۰ میلادی؛

انجام مذاکرات و توافقات مقدماتی با طرف عراقی جهت تمدید قرارداد صادرات گاز به عراق به مدت ۵ سال؛

امضای دو تفاهم‌نامه در بخش بالادستی و پایین‌دستی نفت و گاز با مقامات انرژی عمان؛

پرداخت کامل بدهی‌های گاز به ترکمن‌گاز (۷/۱ میلیارد دلار) که منجر به احیای روابط اقتصادی و زمینه‌سازی لازم برای از سرگیری قرارداد واردات گاز از آن کشور شده است.؛

تفاهم با شرکت‌های چینی برای توسعه تبادلات تجاری در زمینه انرژی و نیز مشارکت در توسعه میادین و ساخت پالایشگاه در ایران؛

امضای تفاهم‌نامه‌ همکاری بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و اتحادیه صنایع شیمیایی روسیه در خصوص تبادل دانش فنی و همکاری‌های دانش‌بنیان در حوزه تجهیزات و فناوری‌های شیمیایی؛

امضای تفاهمنامه همکاری‌های نفت، گاز و پتروشیمی بین دو کشور ایران و ازبکستان؛

امضای تفاهمنامه همکاری با اندونزی برای توسعه روابط در زمینه بالادستی، پایین‌دستی و تجارت نفت و گاز و محصولات پتروشیمی.