به گزارش اقتصاد انرژی به نقل از بازار
داغ قیمت نفت خام در بازارهای جهانی در حالی ادامه دارد که به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی حاکم بر اقتصادهای بزرگ جهان به ویژه آمریکا و چین، همچنان تقاضا برای طلای سیاه رشد چندانی را تجربه نکرده است. افزایش قیمت ها تا جایی ادامه داشته است که قیمت هر بشکه نفت خام دریای برنت هفته گذشته به ۹۵ دلار افزایش یافته که بالاترین نرخ سال جاری میلادی محسوب می شود.
از سوی دیگر، به گفته کارشناسان تحقیقات بازار هلدینگ بانکی «استاندارد چارترد»، طی ۱۸ روز معاملاتی گذشته، ۱۶ روز را شاهد افزایش قیمت نفت برنت در میانه روز معاملاتی بوده ایم که این خود نشانگر داغ بودن بازار است. آمارهای WTI نیز وضعیتی مشابه را نشان میدهد.
به گفته استاندارد چارترد، وضعیت عجیب دیگر در بازار نفت اینکه طی روزهای گذشته، میزان نوسان قیمت به کمترین حد ممکن رسیده و تقریبا قیمت ها تنها در جهت صعودی در حال حرکت هستند. همین موضوع منجر به کاهش نوسان قیمت ماهانه نفت برنت به کمترین میزان ممکن طی ۲۶ ماه گذشته شده است؛ بطوریکه این نوسان در روز ۱۸ سپتامبر با کاهش ۱۶.۲ درصدی خود به کمترین میزان ممکن از سال ۲۰۲۰ به این سو رسید. استاندارد چارترد معتقد است این میزان افزایش قیمت و کاهش نوسان قیمت به دلیل کمبود ۳ میلیون بشکه ای نفت در روز و در سطح جهانی است که به دلیل کاهش تولید نفت عربستان سعودی و روسیه محقق شده است.
تناقض در پیش بینی میزان عرضه نفت در بازارهای جهانی
نکته مهم در تحلیل بازار جهانی نفت اینجاست که آژانس های مهم و بزرگ تحلیلگر بازار، تحلیل های متفاوتی از وضعیت بازار نفت طی ماه های آتی ارائه می دهند. به عنوان مثال، استاندارد چارترد معتقد است که تولید نفت اوپک طی سه ماهه پایانی سال جاری میلادی به ۲۸.۸ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت که این به معنای کاهش ۱.۳ میلیون بشکه ای نفت اوپک به نسبت میزان فعلی آن است.
با اینحال، به نظر می رسد آندوآرد رخدادهای مهمی چون بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی، افزایش توان صادرات نفت روسیه و همچنین حاکم شدن رکود سنگین بر اقتصاد چین را پیش بینی نکرده بود؛ فاکتورهایی که در حال حاضر به تعیین کننده ترین عوامل تعیین قیمت نفت تبدیل شده اند
این هلدینگر بزرگ همچنین معتقد است که طی نیمه نخست سال ۲۰۲۴، میزان تولید نفت اوپک با ۰.۸ میلیون بشکه افزایش روزانه به ۲۹.۶ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. در مجموع می توان گفت که نگاه استاندارد چارترد به عرضه نفت در بازارهای جهانی نسبتا منفی به نظر می رسد که این موضوع می تواند منجر به ادامه سناریوی افزایش قیمت ها در بازار شود. علیرغم این موضع، استاندارد چارترد معتقد است که کاهش کشش بازار در صورت ادامه وضعیت فعلی در اقتصاد جهانی می تواند منجر به توقف در روند افزایش قیمت ها شود.
به نظر می رسد پیش بینی های استاندارد چارترد در خصوص توقف روند افزایش قیمت ها تا حد زیادی درست به نظر برسد. به عنوان مثال، شرکت بزرگ «آندوآرد» که سرمایه گذاری سنگینی روی خرید نفت از طریق قراردادهای آتی طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲ نمود، متحمل از دست رفتن نیمی از ارزش سرمایه گذاری خود طی نیمه نخست سال جاری میلادی شد؛ هرچند در نیمه دوم سال این هلدینگ بزرگ موفق به کسب سودهای کلان به دلیل افزایش شدید قیمت نفت در بازار شد؛ اما همچنان از هدفگذاری قمارگونه خود بازمانده است. آندوآرد پیش بینی کرده بود که تا پایان سال ۲۰۲۳، قیمت هر بشکه نفت به ۱۴۰ دلار افزایش خواهد یافت.
با اینحال، به نظر می رسد آندوآرد رخدادهای مهمی چون بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی، افزایش توان صادرات نفت روسیه و همچنین حاکم شدن رکود سنگین بر اقتصاد چین را پیش بینی نکرده بود؛ فاکتورهایی که در حال حاضر به تعیین کننده ترین عوامل تعیین قیمت نفت تبدیل شده اند.
از سوی دیگر، دبیرکل اوپک نیز در سخنان اخیر خود پیش بینی کرده که میزان تولید نفت اعضای این سازمان در سه ماهه چهارم سال جاری میلادی به ۳۰.۷ میلیون بشکه در روز افزایش یافت؛ پیش بینی که ۲.۹ میلیون بشکه بالاتر از رقم مورد انتظار EIA (اداره اطلاعات انرژی آمریکا) است. سازمان بین المللی انرژی (IEA) نیز نظر دبیرکل اوپک را تایید نکرده و پیش بینی خود از تولید نفت اوپک در بازه زمانی یاد شده را به ۲۹ میلیون بشکه در روز کاهش داده است.
نفت ایران و روسیه، بزرگترین فاکتور فعلی بازار نفت
هرچند وضعیت بازار نفت طی ماه های گذشته تا حد زیادی مبهم به نظر رسیده و فاکتورهای متعددی که بخشی از آنها را در بالا مورد بررسی سطحی قرار دادیم، در این بازار دخیل هستند؛ اما در حال حاضر می توان گفت که میزان تولید نفت دو کشور مهم عضو اوپک پلاس یعنی ایران و روسیه بزرگترین عوامل تعیین کننده در این بازار محسوب می شوند.
اگرچه با اقدامات موثر فدرال رزرو و رئیس این نهاد یعنی «جروم پاول»، تورم ایالات متحده تقریبا مهار شده است؛ اما افزایش ممتد نرخ بهره بانکی منجر به شکل گیری تورم نسبی در اقتصاد این کشور شده و از سوی دیگر، میزان تورم ماهانه در ماه آگوست ۳.۷ درصد اعلام شده که دلیل اصلی آن، افزایش قیمت انرژی در بازارهای جهانی از جمله ایالات متحده است
هرچند میزان تقاضای چین و هند به عنوان بزرگترین واردکنندگان نفتی جهان نیز در تعیین روند قیمت ها بسیار موثر است؛ اما باید به این نکته توجه داشت که حتی در صورت افزایش تقاضا از سوی چین، تزریق فزاینده و قابل توجه نفت دو کشور ایران و روسیه به بازارهای جهانی می تواند منجر به برقراری توازن در میزان عرضه و تقاضا شود.
انتخابات آمریکا و لزوم کنترل تورم در این کشور
چه در خصوص روسیه و چه ایران، باید به این نکته توجه داشت که انتخابات سال ۲۰۲۴ ایالات متحده قرار است در تاریخ ۵ نوامبر برگزار شود. بر اساس آخرین وضعیت اعلام شده از وضعیت شرکت کنندگان در انتخابات، به نظر می رسد جو بایدن رئیس جمهوری ایالات متحده گزینه قطعی حزب دموکرات برای سال آینده خواهد بود. اما باید توجه داشت که با توجه به شکل گیری تورم بی سابقه طی چهل سال گذشته در آمریکا، وی کار چندان ساده ای در پیش رو نخواهد داشت.
اگرچه با اقدامات موثر فدرال رزرو و رئیس این نهاد یعنی «جروم پاول»، تورم ایالات متحده تقریبا مهار شده است؛ اما افزایش ممتد نرخ بهره بانکی منجر به شکل گیری تورم نسبی در اقتصاد این کشور شده و از سوی دیگر، میزان تورم ماهانه در ماه آگوست ۳.۷ درصد اعلام شده که دلیل اصلی آن، افزایش قیمت انرژی در بازارهای جهانی از جمله ایالات متحده است.
لذا، بایدن باید برای در دست داشتن دست بالا در انتخابات سال ۲۰۲۴، موفق به مهار تورم در این کشور شود؛ به ویژه اینکه مخالف اصلی وی همچنان دونالد ترامپ محسوب می شود که در دوران ریاست جمهوری خود دستکم در فضای داخلی اقتصادی این کشور عملکرد موفقی در عرصه های مختلف به همراه داشت.
بر همین اساس، پیش بینی می شود ایالات متحده نیاز مبرمی به افزایش عرضه نفت دو کشور ایران و روسیه به بازارهای جهانی در راستای کاهش قیمت انرژی در آمریکا خواهد داشت.
