به گزارش اقتصاد انرژی و به نقل از نفت ما ،
اخیراً در اقدامی قابل تامل وزارت صمت، طی دو نوبت تعرفه واردات آکریلونیتریل بوتادین استایرن ABS از 15 درصد به 5 درصد در سال 1401 و از 5 درصد به 4 درصد در سال جاری کاهش داده که در راستای حمایت از تولید ملی نبوده و باعث متضرر شدن شرکتهای تولیدکننده داخلی این محصول شده است، چرا که انبارهای این شرکتها همچون پتروشیمی تبریز و پتروشیمی قائد بصیر به دلیل واردات جهشی بزرگ و بی رویه پرشده و با توجه به مصوبه دولت در بازگشت نرخ اعلامی ارز حاصل از صادرات در سامانه بانک مرکزی، صرفه و سودی برایشان ندارد. در پشت این اقدامات، قطعا مافیایی وجود دارد که به تولید داخل صدمه می زند و بر خلاف فرمایشات مقام معظم رهبری در حمایت از تولید داخلی است. از سوی دیگر با توجه به تغییر نرخ تسعیر ارز در قیمت گذاری محصولات پتروشیمی از شهریورماه سال جاری و بالا رفتن قیمتهای داخلی و به استناد آمار فروش بورسی این محصول در هفته های اخیر و معامله کمتر از 60 درصدی میزان عرضه، به نظر می رسد قیمتهای فعلی برای مصرف کنندگان محصول مذکور در قیاس با قیمتهای وارداتی آن دارای جذابیت نبوده و چه بسا نسبت به تامین نیاز خود از طریق واردات اقدام می نمایند که این امر طبیعتا در راستای سیاستهای حمایتی دولت از صنایع تولید کشور نیست و سبب بروز ضرر و زیان هنگفت به شرکتهای پتروشیمی می شود. عدم همخوانی قیمتهای اعلامی صادراتی با شرکت گمرک ایران جهت صادرات محصول و همچنین وضع عوارض صادراتی از عوامل بازدارنده صادرات است که باعث ایجاد تعهدات کاذب بازگشت ارز شده و به نوعی امکان صادرات را نیز از شرکتهای پتروشیمی سلب نموده است.
مضافاً نباید فراموش کرد که تولیدکنندگان داخلی ABS هر زمان که شرایط بازار داخلی ایجاب می کرده صادراتشان را محدودکرده و اولویت شان تامین نیاز صنایع داخل بوده است، لذا هم اکنون شایسته نیست که با کاهش تعرفه واردات، محصولات تولیدی شرکت های داخلی دپو شود و بازار داخلی قطعه سازان صنایع پلاستیک در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی و غیره را تقدیم برندهای خارجی کنیم. شایان توجه است که در هفته گذشته قیمت ABS در بازار آسیا باقیمت 1250 دلار در CFR چین و با 1265 دلار در هر تن درCFR جنوب شرقی آسیا به دلیل حجم معاملات محدود، تقریباثابت بود. تقاضای پایین ABS عمدتا به دلیل عدم اطمینان ازشرایط اقتصاد کلان و قیمت نفت بوده و باعث سیاست انتظار واحتیاط از طرف خریداران این محصول شده است. سوال اینست چرا در چنین شرایطی باید واردات بی رویه ABS داشته باشیم.
با این مقدمه بازار جهانی و داخلی مورد بررسی و ارزیابی قرارمی گیرد
آکریلونیتریل بوتادین استایر Acrylonitrile butadiene styrene یا به اختصار ABS کاربردهایی در صنایع راهبردیهمچون لوازم خانگی (40 درصد)، الکترونیک (26 درصد)،خودرو(20 درصد)، تجهیزات اداری، لوازم پزشکی، اسباب بازیو ماشین آلات دارد.
در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید ABS درجهان، 12.6 میلیونتن در سال است. منطقه جنوب شرق آسیا به جز چین، با ظرفیت ۵ میلیون و 670 هزار تن، بالاترین ظرفیت را دارد. چین با ظرفیت ۴ میلیون و 662 تنی، اروپا یک میلیون و 8 هزار تن، آمریکای شمالی756 هزار تن و خاورمیانه 252 هزار تن در رتبه‌های بعدی قراردارند.
چین و منطقه جنوب شرق آسیا جمعا 8.5 میلون تن تولید ABSدارند که 85 درصد تولید جهانی را به خود اختصاص داده اند وبنچمارک قیمتگذاری این محصول هستند.
تقاضای جهانی ABS حدود 10 میلیون تن در سال است که چین۳۷ درصد از تولید جهانی ABS را به خود اختصاص داده اماتقاضا در این کشور بیشتر بوده و ۵۷ درصد تقاضای جهانی رادر اختیار که تقاضای مازاد خود را از واردات تأمین می‌کند و رقماین واردات در سال 2022 بالغ بر 2.5 میلیارد دلار بوده است. منطقه جنوب شرق آسیا به جز چین، ۲۳ درصد از تقاضای جهانیABS را دارد.
کره جنوبی با 3.1 میلیارد دلار صاردات بزرگترین صادرکنندهABS و چین با 2.5 میلیارد دلار واردات بزرگترین واردکنندهABS در جهان هستند. در واقع با توجه به اینکه کره جنوبی وچین، بزرگترین بازیگران بازار جهانی ABS هستند، وضعیتتولید و تقاضای این دو کشور تأثیر بسزایی در تعیین قیمت،عرضه و تقاضای محصول دارد. در سال 2022 قیمت محصولاتآکریلونیتریل، بوتادین و استایرن مونومر CFR چین به ترتیب به1،921 ، 1،280 و 1،283 دلار بود. همچنین قیمت ABS چین نیز2،000 دلار بود. بزرگترین شرکت تولیدکننده ABS جهان شرکتتایوانی Chi Meiاست.
پیش بینی شده است که تقاضای ABS تا سال ۲۰۲۴، به 11.2 میلیون تن وتا سال 2027 به 12 میلیون تن به ارزش 47 میلیارد دلار برسد. همچنین، بیشترین سهم مصرف ABS خاورمیانه راترکیه با سهم ۴۸ درصدی و بعد از آن ایران با سهم ۴۴ درصدی به خود اختصاص داده اند.
برخلاف بسیاری از محصولات پتروشیمی که قیمت آنها هم بستگی قابل توجهی با مواد اولیه مورد استفاده برای تولیدشان دارد،ABS بدین‌صورت نیست و تقاضای محصولات پایین‌دستی،بیشترین تأثیر بر قیمت این محصول را دارد. به عبارتی، رشدجمعیت جهانی و در کنار آن توسعه صنایع خودروسازی، رشدتقاضا برای لوازم خانگی و الکترونیک و غیره باعث رشد بازارABS می شود.
در ایران، هم اکنون دو شرکت پتروشیمی قائد بصیر وپتروشیمی تبریز، هر یک جداگانه با ظرفیت ۳۵ هزار تنی ABS، مشغول تولیدهستند. پتروشیمی قائد بصیر با نماد «شبصیر» در بازارفرابورس ایران قابل معامله بوده و پتروشیمی تبریز اززیرمجموعه‌های پالایش نفت تبریز، بورسی نیست. در پتروشیمی قاید بصیر، بخش عمده ماده اولیه خریداری شده اما درپتروشیمی تبریز، ماده اولیه توسط شرکت تولید می شود. البته پتروشیمی قائد بصیر، تولیدکننده گریدهای خاص رنگیABS بوده و مشتریان خاص خود را دارد و پتروشیمی تبریز، گریدنچرال و بی رنگ ABS تولید می کند و این دو شرکت رقیب یکدیگرنیستند.
ظرفیت اسمی داخلی کشور برای محصول ABS، بالغ بر 70 هزار تن در سال است که به صورت عملی این ظرفیت برابر با 56 هزار تن است و تقاضای داخلی ABS در داخل کشور هم حدود۷۰ تا ۸۰ هزار تن بوده که کسری عرضه از طریق واردات تأمین می شود که متاسفانه با کاهش تعرفه وارادات، بازار داخلی ازدست تولیدکنندگان داخلی خارج شده است.
با توجه به اینکه شرکت توسعه پلیمر پاد جم با ظرفیت تولید ۲۰۰ هزار تن گرید بی رنگ ABS با هدف صادراتی در آینده نزدیک به بهره برداری خواهد رسید، وضع مصوبات خلق الساعه و غیر کارشناسی، پورتفوی این شرکتها را تهدید می کند به گونه ای که بین نرخ فروش ABS شرکتهای داخلی و نرخ CFR چین افزایش پیدا می کند.
مضافاً نباید فراموش کرد که تولیدکنندگان داخلی ABS هر زمان که شرایط بازار داخلی ایجاب می کرده صادراتشان را محدودکرده و اولویت شان تامین نیاز صنایع داخل بوده است، لذا هم اکنون شایسته نیست که با کاهش تعرفه واردات، محصولات تولیدی شرکت های داخلی دپو شود و بازار داخلی قطعه سازان صنایع پلاستیک در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی و غیره را تقدیم برندهای خارجی کنیم. شایان توجه است که در هفته گذشته قیمت ABS در بازار آسیا باقیمت 1250 دلار در CFR چین و با 1265 دلار در هر تن درCFR جنوب شرقی آسیا به دلیل حجم معاملات محدود، تقریباثابت بود. تقاضای پایین ABS عمدتا به دلیل عدم اطمینان ازشرایط اقتصاد کلان و قیمت نفت بوده و باعث سیاست انتظار واحتیاط از طرف خریداران این محصول شده است. سوال اینست چرا در چنین شرایطی باید واردات بی رویه ABS داشته باشیم.
با این مقدمه بازار جهانی و داخلی مورد بررسی و ارزیابی قرارمی گیرد
آکریلونیتریل بوتادین استایر Acrylonitrile butadiene styrene یا به اختصار ABS کاربردهایی در صنایع راهبردیهمچون لوازم خانگی (40 درصد)، الکترونیک (26 درصد)،خودرو(20 درصد)، تجهیزات اداری، لوازم پزشکی، اسباب بازیو ماشین آلات دارد.
در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید ABS درجهان، 12.6 میلیونتن در سال است. منطقه جنوب شرق آسیا به جز چین، با ظرفیت ۵ میلیون و 670 هزار تن، بالاترین ظرفیت را دارد. چین با ظرفیت ۴ میلیون و 662 تنی، اروپا یک میلیون و 8 هزار تن، آمریکای شمالی756 هزار تن و خاورمیانه 252 هزار تن در رتبه‌های بعدی قراردارند.
چین و منطقه جنوب شرق آسیا جمعا 8.5 میلون تن تولید ABSدارند که 85 درصد تولید جهانی را به خود اختصاص داده اند وبنچمارک قیمتگذاری این محصول هستند.
تقاضای جهانی ABS حدود 10 میلیون تن در سال است که چین۳۷ درصد از تولید جهانی ABS را به خود اختصاص داده اماتقاضا در این کشور بیشتر بوده و ۵۷ درصد تقاضای جهانی رادر اختیار که تقاضای مازاد خود را از واردات تأمین می‌کند و رقماین واردات در سال 2022 بالغ بر 2.5 میلیارد دلار بوده است. منطقه جنوب شرق آسیا به جز چین، ۲۳ درصد از تقاضای جهانیABS را دارد.
کره جنوبی با 3.1 میلیارد دلار صاردات بزرگترین صادرکنندهABS و چین با 2.5 میلیارد دلار واردات بزرگترین واردکنندهABS در جهان هستند. در واقع با توجه به اینکه کره جنوبی وچین، بزرگترین بازیگران بازار جهانی ABS هستند، وضعیتتولید و تقاضای این دو کشور تأثیر بسزایی در تعیین قیمت،عرضه و تقاضای محصول دارد. در سال 2022 قیمت محصولاتآکریلونیتریل، بوتادین و استایرن مونومر CFR چین به ترتیب به1،921 ، 1،280 و 1،283 دلار بود. همچنین قیمت ABS چین نیز2،000 دلار بود. بزرگترین شرکت تولیدکننده ABS جهان شرکتتایوانی Chi Meiاست.
پیش بینی شده است که تقاضای ABS تا سال ۲۰۲۴، به 11.2 میلیون تن وتا سال 2027 به 12 میلیون تن به ارزش 47 میلیارد دلار برسد. همچنین، بیشترین سهم مصرف ABS خاورمیانه راترکیه با سهم ۴۸ درصدی و بعد از آن ایران با سهم ۴۴ درصدی به خود اختصاص داده اند.
برخلاف بسیاری از محصولات پتروشیمی که قیمت آنها هم بستگی قابل توجهی با مواد اولیه مورد استفاده برای تولیدشان دارد،ABS بدین‌صورت نیست و تقاضای محصولات پایین‌دستی،بیشترین تأثیر بر قیمت این محصول را دارد. به عبارتی، رشدجمعیت جهانی و در کنار آن توسعه صنایع خودروسازی، رشدتقاضا برای لوازم خانگی و الکترونیک و غیره باعث رشد بازارABS می شود.
در ایران، هم اکنون دو شرکت پتروشیمی قائد بصیر وپتروشیمی تبریز، هر یک جداگانه با ظرفیت ۳۵ هزار تنی ABS، مشغول تولیدهستند. پتروشیمی قائد بصیر با نماد «شبصیر» در بازارفرابورس ایران قابل معامله بوده و پتروشیمی تبریز اززیرمجموعه‌های پالایش نفت تبریز، بورسی نیست. در پتروشیمی قاید بصیر، بخش عمده ماده اولیه خریداری شده اما درپتروشیمی تبریز، ماده اولیه توسط شرکت تولید می شود. البته پتروشیمی قائد بصیر، تولیدکننده گریدهای خاص رنگیABS بوده و مشتریان خاص خود را دارد و پتروشیمی تبریز، گریدنچرال و بی رنگ ABS تولید می کند و این دو شرکت رقیب یکدیگرنیستند.
ظرفیت اسمی داخلی کشور برای محصول ABS، بالغ بر 70 هزار تن در سال است که به صورت عملی این ظرفیت برابر با 56 هزار تن است و تقاضای داخلی ABS در داخل کشور هم حدود۷۰ تا ۸۰ هزار تن بوده که کسری عرضه از طریق واردات تأمین می شود که متاسفانه با کاهش تعرفه وارادات، بازار داخلی ازدست تولیدکنندگان داخلی خارج شده است.
با توجه به اینکه شرکت توسعه پلیمر پاد جم با ظرفیت تولید ۲۰۰ هزار تن گرید بی رنگ ABS با هدف صادراتی در آینده نزدیک به بهره برداری خواهد رسید، وضع مصوبات خلق الساعه و غیر کارشناسی، پورتفوی این شرکتها را تهدید می کند به گونه ای که بین نرخ فروش ABS شرکتهای داخلی و نرخ CFR چین افزایش پیدا می کند.
