به گزارش اقتصاد انرژی ؛ بحران کمآبی از دغدغههای مهم مردم استان سمنان از رییس جمهور است و تکمیل سد فینسک دارای ردیف در قانون بودجه کشور و مصوبه از دور نخست سفر آیتالله رئیسی رییس جمهور، اکنون ضرورت و فوریتی حیاتی برای رفع مشکل جدی کمآبی شهرستانهای مرکزی این استان محسوب میشود.
ساخت سد فینسک از سال ۱۳۸۹ در منطقه جغرافیایی استان سمنان در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت و در سفر آیتالله رئیسی به استان سمنان در پاییز سال ۱۴۰۰ مبلغ ۸۰ میلیارد تومان برای ادامه ساخت سد مصوب شد و اکنون با توجه به شرایط بحرانی آب و کمآبی جدی در این استان، تکمیل این سد مطالبه مردمی جدی است.
منطقه مورد مطالعه سد فینسک در فاصله ۷۶ کیلومتری شمال شرق شهر سمنان واقع است. این سد با حجم مخزن ۱۱ و ۸۷ صدم میلیون مترمکعب و از جنس مخزنی سنگریزهای با هسته رسی با هدف تأمین هفت و ۲۳ صدم میلیون مترمکعب آب آشامیدنی و ۸۱ صدم میلیون متر مکعب آب کشاورزی اراضی پایین دست و ۲ و ۲۳ صدم میلیون متر مکعب نیاز زیست محیطی طراحی شده و در حال اجرا است.
قرار است آب ذخیره شده پشت سد مخزنی فینسک از طریق سامانه آبگیری به وسیله یک خط لوله تا نزدیکی بند انحرافی «کاورد» منتقل و توسط سامانه انتقال به شهر سمنان منتقل شود تا مناطق پاییندست سد مانند مهدیشهر، درجزین، سمنان و پنج روستای سمنان، از آب آشامیدنی با تکمیل سد فینسک برخوردار شوند.
وضعیت وخیم منابع کنونی تامین آب در سمنان
به گفته کارشناسان، چشمه روزیه و قنات گلرودبار منابع اصلی تامین آب آشامیدنی شهر سمنان محسوب میشود که دبی خروجی چشمه روزیه به دلیل خشکسالی در سالهای اخیر به کمتر از ۲۳۰ لیتر بر ثانیه رسیده و این در حالی است که در شرایط بارندگی مناسب خروجی آب چشمه روزیه ۶۵۰ لیتر بر ثانیه بود.
به بیان دیگر، اکنون میزان خروجی آب به کمتر از نصف کاهش یافته است و به دلیل تنش آبی، از بیش از ۲۰ حلقه چاه برای تأمین آب آشامیدنی شهروندان کمک گرفته شد؛ این در حالی است که استفاده بیش از حد از سفرههای آب زیرزمینی، استان سمنان را درگیر پدیده خاموش و جبرانناپذیر فرونشست زمین کرده است.
بحث ساخت سد فینسک در منطقه جغرافیایی استان سمنان از سال ۱۳۸۹ در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت و در دولت دهم ردیف بودجه اجرایی دریافت کرد.
ضرورت تکمیل ساخت سد فینسک
با وجود انجام مطالعه و آغاز عملیات اجرایی، کار احداث سد فینسک در بالادست بر روی رودخانه سفیدرود در استان سمنان طی سال های اخیر چندین بار متوقف شد و همچنان در کش و قوس ساخت و یا جلوگیری از ساخت آن قرار دارد.
استان سمنان سالانه ۱۳۳ میلیون متر مکعب کسری آبهای زیرزمینی و سه و ۲ دهم میلیارد مترمکعب کسری مخزن انباشته دارد و صرفهجویی ۱۷۸ میلیون مترمکعبی آب در سند سازگاری با کم آبی استان تا سال ۱۴۰۵ هدفگذاری شده است.
طبق گزارشها، خروجی آب چشمه روزیه سمنان به عنوان منبع تامین آب این شهر از ۵۴۰ لیتر بر ثانیه در سال ١۴٠٠ به ۳۴۵ لیتر در ثانیه در سال ١۴٠١ و به کمتر از ۲۵۰ لیتر بر ثانیه طبق آخرین گزارشها کاهش یافت.
ورودی آب چشمه گلرودبار از دیگر منابع تامین آب شهر سمنان نیز از ۱۶۰ به ۱۱۰ لیتر بر ثانیه کاهش یافت و در مجموع نیاز آب آشامیدنی استان سمنان ۹۸۵ لیتر بر ثانیه، اما ظرفیت تامین آب استان ۸۳۰ لیتر بر ثانیه است.
میانگین بارندگی استان سمنان در سال بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیمتر، در کشور ۲۵۰ میلیمتر و تبخیر چنان در استان سمنان بالا است که اگر میزان آبی در ارتفاع ۲ متر و ۲۰ سانتیمتر زیر نور آفتاب داشته باشیم، در یکسال تبخیر میشود و این موضوع نشان از بحران کمآبی در سمنان است.
برنامههای دومین سفر دولت سیزدهم به استان سمنان
دومین سفر آیت الله رئیسی و دولت سیزدهم به استان سمنان روز پنجشنبه سیام فروردین ۱۴۰۳ برنامهریزی شده است.
با حضور رییس جمهور دیدارهای مردمی در مسجد امام(ره) سمنان و در استادیوم شاهرود، جشن احیای ۲۰۰ واحد راکد استان در دولت سیزدهم در یکی از کارخانهها، افتتاح نیروگاه سیکل ترکیبی ، جشن واگذاری زمین در قالب طرح جوانی جمعیت، نشست «حل مساله» با محوریت تامین آب، فعالیت معادن و راهاندازی کارخانههای سهامی، و نشست شورای اداری، در سفر یکروزه دولت سیزدهم برگزار میشود.
وزیران دولت سیزدهم به هشت شهرستان استان سمنان برای افتتاح طرحهایی مانند مدارس، آبرسانی، مراکز بهداشت، تقاطعهای غیرهمسطح سفر میکنند. دیدار با نخبگان و نشستهای شورای اداری در شهرستانها با حضور وزیران، دیگر برنامههای سفر دولت سیزدهم به استان سمنان است.
در دور اول سفر آیتالله رئیسی رییس جمهور به سمنان در آبان ۱۴۰۰ بیش از ۱۰۶ درصد اعتبارات طرحهای عمرانی جذب شد که بیشترین جذب اعتبار در سفرهای دور اول رییسجمهور بوده است. دور اول سفر هیات دولت به سمنان ۱۴۵ مصوبه داشت که بالغ بر۳۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال اعتبار به طرحهای عمرانی اختصاص یافت. از ۱۳۷ طرح دور اول سفر ۲۶ مصوبه کامل اجرا شد، ۸۶ مصوبه در حال اجرا و ۲۵ مصوبه در دست پیگیری است.
۵۵۵ طرح نیمه تمام استان سمنان وجود دارد که اعتباری بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال برای اتمام این طرحها نیاز است.
در دور دوم سفر آیت الله رئیسی به سمنان طرحهایی با درصد پیشرفت بالا و با اعتبار ۹۲هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان پیشنهاد شد که ۷۱ هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال در مصوبات اولیه گنجانده شد.
در سفر اول آیتالله رئیسی به استان سمنان ۴۶۷ ریزپروژه تخصیص اعتبار شد که از این تعداد ۲۱۱ طرح به بهرهبرداری رسید و ۲۵۶ طرح هم در دست اقدام است.
منبع ؛ ایرنا