به گزارش اقتصاد انرژی آنلاین خاموشیهای روزانه آسیبهای جدی به کسبوکارها وارد کرده است. بسیاری از صاحبان مشاغل، برای کاهش خسارات ناشی از بیبرقی، به استفاده از موتوربرقهای بنزینی کوچک روی آوردهاند.
این راهحل در کوتاهمدت مزایایی دارد: کسبوکارها و مشتریانشان میتوانند فعالیتهای روزمره خود را ادامه دهند، و با توجه به سهولت استفاده و قیمت یارانهای سوخت، افزایش ناگهانی هزینههای تولید و خدمات رخ نمیدهد.
اما این روش بههیچوجه راهحل پایداری برای خاموشیها نیست. در ادامه، پیامدهای منفی آن بررسی میشود:
آلودگی صوتی و هوایی ناشی از صدای زیاد موتوربرقها، تنظیم نبودن دستگاهها و استفاده خارج از ظرفیت طراحی.
افزایش فشار بر شبکه تأمین بنزین و تبدیل بحران برق به بحران سوخت.
خطرات ایمنی مانند برقگرفتگی و آتشسوزی به دلیل استفاده نادرست.
عدم کارایی برای مصارف حیاتی مانند مراکز درمانی، مجتمعهای تجاری و خانوارهایی که به برق پایدار نیاز دارند.
استهلاک سریع دستگاههابه دلیل نبود دانش فنی، لوازم یدکی و کیفیت پایین محصولات موجود در بازار.
هدررفت منابع مالی شهروندان در مسیری که به حل ریشهای مشکل کمکی نمیکند.
با احتساب هزینه سوخت و استهلاک، این روش گرانترین شیوه تولید انرژیدر جهان است. گاهی هزینه خرید موتوربرق از کل پرداختهای قبض برق یک کسبوکار در ۱۰ سال گذشته بیشتر است!
لزوم عبور از وابستگی به برق حرارتی
مشکل خاموشیها تنها به کمبود ظرفیت نیروگاهی در تابستان محدود نمیشود؛ در زمستان نیز کمبود سوخت نیروگاههاباعث قطعی برق میشود. حل این بحران نیازمند سرمایهگذاری کلان است، اما با توجه به ناتوانی دولت در حل مسایلی مانند قاچاق سوخت و برنامه ریزی تامین سوخت نیروگاه ها و آلودگی هوا و … ، نمیتوان به راهحل پایدار از سوی دولت امیدوار بود چرا که اضافه کردن هر مسیولتی به بروکراسی دولت باعث مصرف بخشی از توان آن خواهد شد و در نهایت ناکارامدی افزایش خواهد یافت.
نقش بازار آزاد در حل بحران
تجربه نشان داده که بروکراسی دولتی و برنامهریزی متمرکز نمیتواند راهحلی برای این مشکل ارائه دهد. قیمتگذاری باید بر اساس رابطه مستقیم تولیدکننده و مصرفکننده صورت گیرد. همانطور که در فروش مکملهای سوخت در پمپبنزینها، آزادی عمل وجود دارد، با ایجاد فضای رقابتی در تولید و توزیع برق، میتوان به راهحلی پایدار دست یافت.
انرژیهای تجدیدپذیر؛ راهکاری پایدار و مقرونبهصرفه
تا کنون مزیت کشور ما ، دسترسی به منابع فراوان انرژی فسیلی بوده است. اما با توجه به اهمیت تنوع در سبد انرژی و همچنین مزیت جداگانه در برخورداری از انواع انرژیهای تجدیدپذیر ،انرژی خورشیدی و بادی میتوانند راهحلی کمهزینه و پایدار برای چالش فعلی صنعت برق باشند. این نیروگاهها به دلیل عدم نیاز به سوخت، هزینه نگهداری پایین و امکان تولید در ساعات اوج مصرف، گزینهای ایدهآل برای رو به رویی با شرایط فعلی صنعت برق کشور هستند.
اگر سازوکاری ایجاد شود که سرمایهگذاران بتوانند برق تولیدی خود را مستقیماً به مصرفکنندگان بفروشند (با پرداخت هزینه استفاده از خطوط انتقال به دولت)، قیمت برق در ساعات خاموشی بهمراتب کمتر از هزینه تولید با موتوربرقهای خانگی خواهد بود. این مدل میتواند انگیزه سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر را افزایش داده و بحران خاموشی را کاهش دهد.