پیشتازی پتروشیمی ها در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر جهان

به گزارش اقتصادانرژی ، هفته نامه صنایع پتروشیمی در هشتمین شماره خود در صفحه اول به پیشتازی پتروشیمی ها در رتبه بندی شرکت های برتر جهان اشاره کرده است، سال گذشته، در بین 100 شرکت برتر، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، رتبه اول را کسب کرد. همچنین رتبه 13 سرمایه گذاری نفت وگاز و پتروشیمی تامین، رتبه 15 پتروشیمی نوری، 24 پتروشیمی جم، 28 پتروشیمی پارس، 30 پتروشیمی مارون، 32 پتروشیمی بندرامام، 34 پلیمر آریا ساسول، 36 پتروشیمی زاگرس، 48 مبین انرژی، 51 پتروشیمی شازند، 56 پتروشیمی تندگویان، 67 پتروشیمی لاله، 70 پتروشیمی اروند، 73 پتروشیمی شیراز، 78 پتروشیمی تبریز، 84 پلی پروپیلن جم، 89 پتروشیمی فن آوران، اعلام شد

پتروشیمی ها 18 جایگاه را در 100 شرکت برتر به خود اختصاص داده اند که در بین گروه صنایع مختلف، نشان دهنده موقعیت ویژه پتروشیمی ها در تولید، صادرات و ارزآوری، فروش، سود و درآمد و اشتغال موثر است

تاریخ صنعتی و اقتصادی جهان، سال هایی را به خاطر دارد که در دوران بعد از انقلاب صنعتی، شرکت های فولادی، خودروسازی، هواپیماسازی، تولید کشاورزی، به خاطر تولید انبوه خود، غول های درآمدزایی جهان بودند. اما در دهه های بعد، جای خود را به شرکت های نفتی دادند و همه جا سخن از درآمدهای عظیم شرکت های استخراج نفت در سال های دهه 1970 تا 1990 بود و همه نام هفت خواهران نفتی را شنیده بودند.

به تدریج در کنار استخراج صنعت نفت و گاز، صنایع دیگر مانند شرکت های لوازم خانگی، صوت و تصویر بازار را قبضه کردند و برندهای معتبر و شناخته شده جهان از سونی، تا سامسونگ، بوش و تفال و… خودنمایی می کرد. اما به تدریج غول های فناوری اطلاعات در جهان در گسترش اینترنت، موبایل، کامپیوتر و لوازم مختلف اطلاع رسانی، پیشتاز درآمد زایی و فروش شدند و امروز نام اپل، موتورولا، سامسونگ، شرکت های چینی، و حتی نام وبسایت های خبری و اطلاع رسانی و موتورهای سرچ بیش از سایر شرکت ها بر سر زبان هاست و گوی سبقت را در درآمد زایی از صنایع دیگر ربوده اند.

اما اخیرا و به خصوص پس از جنگ روسیه در اوکراین، بار دیگر موضوع امنیت انرژی، تامین سوخت، قیمت نفت وگاز، مطرح شده و زمستان سرد اروپا به کلید واژه ای در مذاکرات و چانه زنی ها و قدرت نمایی های سیاسی تبدیل شده است. بار دیگر جهان به اهمیت انرژی و حضور کشورهای دارای ذخایر انرژی مانند ایران توجه نشان می دهد.

در این میان، پیشتازی شرکت های پتروشیمی ایران در صادرات و ارزآوری، حتی در دوران تحریم و رشد و توسعه آن در دهه 1390 که با دو دوره تحریم های بین المللی و خروج آمریکا از برجام مواجه شده ایم، نشان می دهد که صنعت پتروشیمی با ترکیب هنرمندانه انرژی، نفت وگاز از یک سو و فناوری و تولید محصولات پتروشیمی برای تامین نیازهای صنعتی و مصرفی داخل کشور و همچنین صادرات آن به خارج از ایران، پیشتاز فروش محصول در بین 500 شرکت برتر کشور است و این موضوع علاوه بر ایران، در کشورهای دیگر مانند چین نیز تکرار شده است که نشان می دهد جهان آینده جایگاه ویژه ای برای ترکیب انرژی و فناوری یعنی صنایع پتروشیمی باز کرده است و نام شرکت های پتروشیمی بر سرزبان ها خواهد افتاد. نسبت های مالی از جمله نسبت سود ناخالص به فروش، بخصوص در بخش صادرات، نسبت سود به درآمد عملیاتی، هزینه عملیاتی به فروش، همگی نشان دهنده اثر فناوری و روش های تولید پتروشیمی بر فروش و درآمد و سود این شرکت هاست.

در این زمینه، معاون مشاوره و تحقیق سازمان مدیریت صنعتی اعلام کرده که از بین ۵۰۰ شرکت برتر ایران، بانک‌ها بیشترین درآمد و پتروشیمی‌ها بیشترین صادرات را دارند. به گفته مجید درویش، حاشیه سود شرکت‌های سرمایه‌گذاری مالی ۸۲ درصد، محصولات کانی و غیرفلزی ۵۰ درصد، فلزات اساسی ۴۴ درصد و متوسط حاشیه سود کل شرکت‌ها ۲۴ درصد است. سهم بالایی از صادرات غیرنفتی و اشتغال‌زایی مربوط به ۵۰۰ شرکت برتر کشور است و بر اساس رتبه‌بندی پارسال، ارزش افزوده و فروش این شرکت‌ها به ترتیب ۲۰ و ۵۲ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد.

از آنجا که سال گذشته پتروشیمی ها 18 رتبه در بین 100 شرکت را به خود اختصاص داده اند، می توان پیش بینی کرد که در سال 1401 و براساس عملکرد سال 1400 می توان شاهد حضور بیشتر شرکت های پتروشیمی در بین 100 شرکت برتر یا 500 شرکت برتر باشیم.

سال گذشته، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، رتبه اول 100 شرکت برتر را کسب کرد. همچنین رتبه 13 سرمایه گذاری نفت وگاز و پتروشیمی تامین، رتبه 15 پتروشیمی نوری، 24 پتروشیمی جم، 28 پتروشیمی پارس، 30 پتروشیمی مارون، 32 پتروشیمی بندرامام، 34 پلیمر آریا ساسول، 36 پتروشیمی زاگرس، 48 مبین انرژی، 51 پتروشیمی شازند، 56 پتروشیمی تندگویان، 67 پتروشیمی لاله، 70 پتروشیمی اروند، 73 پتروشیمی شیراز، 78 پتروشیمی تبریز، 84 پلی پروپیلن جم، 89 پتروشیمی فن آوران، را کسب کردند که نشان می دهد در بین 100 شرکت برتر، پتروشیمی ها 18 جایگاه را به خود اختصاص داده اند که در بین گروه صنایع مختلف، نشان دهنده موقعیت ویژه پتروشیمی ها در تولید، صادرات، فروش، سود و درآمد و اشتغال موثر است. همچنین نشان دهنده وابستگی بیشتر به داخل و کاهش وابستگی به خارج  است و کمتر تحت تاثیر تحریم ها قرار دارد. صنعت پتروشیمی سالانه بیش از ۱۲ میلیارد دلار ارز به بازار تزریق می کند و نقش فعالی در تعادل بازار ارز دارد.

گزارش ها نشان می دهد که در چین نیز شرکت های نفت و پتروشیمی چین در رتبه دوم و سوم 2021 قرار داشته اند. در بین ۵۰۰ شرکت برتر، شرکت دولتی گرید چین با درآمد عملیاتی ۲.۹۷ تریلیون یوان در سال ۲۰۲۱ در رتبه اول این فهرست قرار گرفت و پس از آن شرکت ملی نفت چین و شرکت پتروشیمی چین در رده‌های بعدی قرار گرفتند.

۵۰۰ شرکت بزرگ در سال ۲۰۲۱ مجموعاً ۱۰۲.۴۸ تریلیون یوان (۱۴.۸۳ تریلیون دلار آمریکا) درآمد داشته‌اند که نسبت به سال گذشته ۱۴.۰۸ درصد افزایش داشته و برای اولین بار از مرز ۱۰۰ تریلیون یوان فراتر رفته است.

سود خالص این شرکت‌ها در سال گذشته به ۴.۴۶ تریلیون یوان رسید که ۹.۶۳ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشت. این رشد از افزایش ۴.۵۹ درصدی ثبت شده در سال ۲۰۲۰ پیشی گرفت. تحقیق و توسعه  R&D در دستور کار شرکت‌ها قرار داشته است. ورودی تحقیق و توسعه آن‌ها بالغ بر ۱.۴۵ تریلیون یوان شد، در حالی که نسبت تحقیق و توسعه به ۱.۸۱ درصد رسید که ۰.۰۴ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشت.

صنعت پتروشیمی ایران در مسیر بومی سازی محصولات در حال حرکت است و ۳۳ گرید از محصولات پتروشیمی در دنیا وجود دارد که ایران فاقد بسیاری از آنها است و باید برای دستیابی به تولیدات تازه و متنوع، تلاش وافر و نوآوری افزونتری داشته باشد و شرکت ملی صنایع پتروشیمی سعی در دوری از تصدی گری و اجرای وظایف راهبری خود دارد و آماده عرضه تجارب موجود در این زمینه است. تاریخچه بیش از ۶۰ ساله پتروشیمی در ایران، اکنون با 67 مجتمع پتروشیمی فعال و ۷۰ طرح توسعه ای در حال اجرا همراه شده است.  برآوردها از تولید 70 میلیون تن حکایت دارد که با طرح های جدید و سالهای پیش رو، ۵۰ میلیون تن  به آن، اضافه خواهد شد.  و ۳۸ طرح دیگر نیز برای برنامه هشتم توسعه درنظرگرفته شده است.