بررسی وضعیت شرکت‌های بورسی و مؤلفه‌های اصلی آنها نشان می‌دهد که این روزها سهام برخی از شرکت‌های فعال در بورس به سطحی از قیمت رسیده‌اند که خرید آنها منطقی و سودده است. به عبارتی، قیمت سهم از ارزش ذاتی پایین تر است و به همین سبب زمان یک خرید خوب و سودده فرارسیده است.
اقتصاد انرژی روز گذشته نیز برخی از این گروه‌ها سردمدار رشد مثبت بازار بودند. اما اینکه سهام شرکت‌های مرتبط با صنعت نفت از جمله پالایشی‌ها و پتروشیمی‌ها در این سطح قرار می‌گیرند یا خیر، سوالی بود که برای پاسخ دادن به آن به سراغ کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه رفتیم.
آنها در گفت‌وگو با «ایران» به بررسی میزان ارزندگی خرید سهام شرکت‌های نفتی، پالایشی و پتروشیمی پرداختند و به گفته این تحلیلگران برای بخشی از شرکت‌های فعال در این صنعت پیش‌بینی می‌شود که بازدهی و سود سهم (eps) برخی به‌زودی بالا برود و در تحلیل‌های بنیادی این سهم‌ها اکنون در کف انتظارات سرمایه‌گذاران از بازدهی آینده (p/e) قرار دارد. به این ترتیب سهم ارزنده‌ای محسوب می‌شوند که خرید آنها جذاب و فروش آنها در شرایط کنونی به نفع سرمایه گذار نیست.
بازگشت منطق و تحلیل به بازار
سال گذشته نسبت قیمت به درآمد بسیاری از شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی از عدد 50 حتی عبور کرده بود. کارشناسان مدام نسبت به خطر ترکیدن حباب قیمتی هشدار می‌دادند و ارقام را دور از مؤلفه p/e محاسبه شده برای سهم (دنباله دار یا تحلیلی) می‌دانستند. به عبارتی با محاسبه دقیق میزان سوددهی هر سهم، نمایان می‌شد که قیمت‌ها خیلی بالاتر از میزان ارزندگی آنها بود و همین مسأله می‌توانست دردسرساز شود. عامل این جهش، تقاضایی بود که به صورت ناگهانی وارد بازار شده بود و با اولین تلنگر هم بازار ملتهب شد و سقوط‌های پی در پی رقم خورد.
به طوری که شاخص کل طی چند ماه از حوالی 2 میلیون واحد به یک میلیون و 202 هزار واحد در روز گذشته رسید. اما حالا به نظر می‌رسد که حداقل در مورد برخی از سهم‌ها روند رشد و ریزش با تحلیل و منطق است و به عبارتی با رسیدن قیمت‌ها به کف، منطق به بازار بازگشته است و یک روند صعودی برای برخی از سهم‌ها که زیر قیمت ارزندگی هستند، شروع شده است.
هدف این گزارش، معرفی نماد مشخصی برای سرمایه گذاری سودآور نیست و به همین خاطر از بررسی جزئی ارقام خودداری شده است اما در یک نگاه جامع می‌توان دریافت که افق و چشم انداز سوددهی برخی از شرکت‌ها از جمله پتروشیمی‌ها، معدنی‌ها، فلزات اساسی و حتی خودرویی‌ها اکنون مثبت شده است و علاوه بر رسیدن قیمت‌ها به کف، یکی از دیگر دلایل آن نیز افزایش تحرکات بین‌المللی و سیاسی کشور است.
سهام پتروشیمی‌ها و پیش‌بینی‌های مثبت
با نگاهی به گروه محصولات پتروشیمی در بورس اوراق بهادار تهران می‌توان دریافت که چند روزی است خیلی از نمادها سبز پوش شده‌اند. این گروه بویژه شرکت‌های صادرات محور، دقیقاً همان‌هایی هستند که طی ریزش‌های ماه‌های اخیر به کف قیمتی رسیده‌اند و حباب آنها ترکیده است.
اما بررسی داده‌های آماری نشان می‌دهد که پتروشیمی‌ها در رده شرکت‌هایی قرار دارند که در حال حاضر توانایی افزایش سودآوری مداوم را دارند. محصول این شرکت‌ها متناسب با تحولات بازار جهانی نفت، نرخ ارز و تحولات سیاسی کشور تغییر می‌کند.
در این باره، علی سعیدی، کارشناس و عضو سابق هیأت مدیره سازمان بورس به «ایران» توضیح می‌دهد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که سال گذشته برخی از سهم‌ها چندین برابر ارزش واقعی قیمت گذاری می‌شدند که ناشی از تقاضا بود؛ اما در چند ماه اخیر و با روند نزولی شاخص، حباب قیمتی سهام بسیاری از صنایع از بین رفت. اکنون به شرایطی رسیده‌ایم که وقتی فاکتورهای اقتصادی را بررسی می‌کنیم، این سهم‌ها به کف قیمتی رسیده‌اند و با توجه به پیش بینی سوددهی امکان رشد دارند. در بین صنایع بورسی سهام شرکت‌های فعال در زمینه فلزات اساسی و پتروشیمی‌ها از این دسته هستند.»
سعیدی با اشاره به چشم انداز مثبت صادراتی شرکت‌های پتروشیمی می‌گوید: «سهام اغلب شرکت‌های پتروشیمی اکنون به سطح ارزندگی رسیده‌اند و با توجه به اینکه بخشی از آنها صادرات محور هستند، آینده روشنی دارند.»
