از کاهش ۹ هزار میلیارد تومانی سود تا افت بازاریابی و جایگاه پتروشیمی پردیس در بازارهای جهانی!

 در ادامه مجمع عمومی عادی سالیانه پتروشیمی پردیس، تعدادی از سهامداران با طرح پرسش ها و انتقادهای جدی نسبت به عملکرد شرکت، روش های مدیریتی و عدم پیگیری برخی چالش ها و مشکلات شرکت و کاهش تولید و سودآوری و رشد هزینه ها، خواستار بررسی مسائل، پرسش های مطرح شده از سوی کارشناسان، سهامداران و فعالان اقتصادی نسبت به مدیریت شرکت شدند و حتی عده ای از حاضران از نحوه اجرای جلسه مجمع، از جمله عدم دسترسی به بلندگو و مشخص نبودن بحث های مطرح از سوی حاضران و عدم پاسخ مناسب و کافی مدیران به پرسش ها و انتقادهای بسیار سهامداران، ابراز نارضایتی کردند و اعلام کردند که نسبت به پاسخ های مدیران شرکت در مجمع قانع نشده اند.
در حالی که مدیران شرکت به تعداد محدودی ازپرسش های مطرح شده در مجمع پاسخ دادند وتوضیحات بیشتر را به جلسات و فرصت های بعدی موکول کردند، اما حاضران در جلسه که پاسخ مدیران مجمع و شرکت پتروشیمی پردیس به سوالات خود را قانع کننده نیافتند، اعلام کردند که وقتی در مجمع در مورد چالش ها، بازاریابی و فروش، کاهش قیمت در صادرات به برزیل و سایر کشورها، طلب از دولت، کاهش تولید، توقف تولید، پروژه ها، رشد شدید هزینه های مالی و عملیاتی، پاسخ قانع کننده ای دریافت نکرده اند، چگونه می توان انتظار داشت که مدیران شرکت و سهامداران عمده در فرصت دیگری به مسائل اساسی شرکت و انتظارات سهامداران رسیدگی کنند. همچنین مدیران جلسه دائم به دنبال پیگیری ادامه جلسه و بحث در مورد تقسیم سود و ختم جلسه بودند ودر پایان جلسه نیز مدیران به اتاق VIP رفتند و در جمع سهامداران و در حاشیه مجمع، حاضر نشدند.
در بیش از 30 پرسش عمده حاضران و مخاطبان آنلاین مجمع سالانه منتهی به 31 شهریور 1402 موضوعاتی در رابطه با رشد هزینه های مالی و عملیاتی و دلایل رشد شدید هزینه ها، کاهش تولید و توقف تولید، عدم پیگیری مطالبات از دولت و جهاد کشاورزی، عدم موفقیت در افزایش ذخیره سازی گاز و محصول در انبارها، ضعف مدیریت در بازاریابی و فروش از جمله به کشور برزیل و کشورهای دیگر، شرکت های همکار و واسطه ها، سرمایه گذاری پردیس در سایر شرکت های پتروشیمی، و عملکرد مدیریت شرکت در بخش های مختلف مطرح شد.
یکی از سهامداران سوال کرد که دلیل سرمایه گذاری پردیس در شرکت پتروشیمی همت، خراسان و سایر شرکت های پتروشیمی چه بوده و این سرمایه گذاری چه موفقیت ها و دستاوردهایی داشته و چه قدم مثبتی برداشته شده است؟ چه منافعی برای پردیس دارد؟
یکی از سهامداران حاضر در جلسه، این سوال را مطرح کرد که پتروشیمی پردیس به غیر از بازار ترکیه و برزیل و آفریقا، آیا بازار جدیدی را شناسایی کرده است؟ باید جلوی قاچاق اوره به ترکیه گرفته شود. آیا واحد بازرگانی برنامه مدون و اجرا شده ای برای بازاریابی و دستیابی به بازارهای جدید داشته است؟ چرا بازارهایی مثل آفریقای جنوبی و آسیای جنوب شرقی مغفول مانده و چرا نیمی از صادرات به برزیل انجام می شود و قیمت محصولات صادراتی پردیس پایین تر از میانگین جهانی است و با نوسان و کاهش همراه است و با وجود رشد نرخ ارز، با کاهش درآمد همراه شده است؟ همچنین علاوه بر واحد بازرگانی شرکت، کدام شرکت ها و دلالان موجب ضعف بازاریابی در بازار ترکیه و سایر بازارها و کاهش قیمت ها شده اند؟ چرا توانایی شرکت در بازاریابی تا این حد کاهش یافته است؟ آیا افراد به کار گرفته شده در بخش بازاریابی و بازرگانی از توان و تخصص کافی برخوردار هستند؟ افراد منصوب از سوی مدیریت شرکت چه تاثیری بر کاهش توان بازاریابی و فروش محصولات شرکت داشته است؟
یکی دیگر از سهامداران این پرسش را مطرح کرد که عملکرد شرکت در بازاریابی و فروش نه تنها به کاهش فروش و قیمت، بلکه موجب شده که رقبا در برخی بازارها جای ایران را بگیرند و نفوذ پردیس در بازار جهانی محدود شده است.در چند ماه گذشته عملا اکثر فروشهای پردیس به بازار برزیل و بازارهای دیگر با نوسان و کاهش قیمت همراه بوده و قادر به فروش با قیمت مناسب و فیکس نبوده است؟ آیا نبود انبار مناسب و کاهش قیمت در بازار جهانی، توجیه مناسبی برای کاهش قیمت فروش محصولات پردیس کمتراز سایر پتروشیمی های هم گروه کمتر است؟
یکی دیگر از سهامداران پرسید: پردیس نباید تنها به برزیل متکی باشد، نبود تجربه کافی در مدیران شرکت موجب شده که حتی برزیل با قیمت پایین، انبارهای خود را از محصول ایرانی ارزان پر کرده و مدیران پردیس عملا به کشاورز برزیلی یارانه می دهند. چرا قیمت محصولات پردیس در سال های گذشته بالاتر بوده و حالا تا این حد کاهش یافته است؟
یکی دیگر از سهامداران سوال کرد که مسوولیت اخذ وجه و تایید واریز وجه از خریدار محصول چه شرکت ها و افرادی هستند؟ آیا مدیران منصوب شده از سوی آقای مدیرعامل در سمت های مالی و بازرگانی دارای سوابق بازرگانی خارجی و بازاریابی و مالی هستند؟ عزل و نصب این مدیران چه اثری بر عملکرد شرکت داشته است؟ آیا بررسی هایی صورت گرفته که نشان دهد توان مدیران فعلی چه اثری بر عملکرد شرکت در یک سال اخیر داشته است؟
همچنین یکی دیگر از حاضران پرسید: ماجرای فلر شدن چند هزار تن آمونیاک در مهرماه امسال چه بوده است؟
برخی سهامداران با انتقاد از اثر قطع گاز اعلام کردند که شرکت باید نه تنها میزان ذخیره سازی گاز را افزایش دهد بلکه باید انبارهایی برای محصولات خود داشته باشد، تا مجبور نباشد محصولات را با قیمت پایین بفروشد و یا به دولت بفروشد و تبدیل به مطالبات شود و بدهی دولت افزایش یابد و سود شرکت را کاهش دهد. بدهی دولت نیز باید دائم پیگیری شود و دولت باید بدهی خود را به شرکت پرداخت نماید. وقتی دولت در 5 ماه اول سال جاری نرخ خوراک و هزینه تولید را حداقل 40 درصد افزایش داده، باید به مطالبات شرکت و سهامداران توجه کند و حداقل فروش محصول اوره با نرخ خوراک تهاتر شود و ذخیره سازی برای جلوگیری از قطع گاز صورت گیرد.
اختلاف میانگین نرخ جهانی با نرخ محصولات پردیس
برخی سهامداران حاضر در جلسه با انتقاد از اختلاف قیمت محصولات پردیس با نرخ جهانی اوره گفتند: نرخ اوره صادراتی 354 دلار است و نرخ آمونیاک صادراتی 493 دلار است و میانگین نرخ فروش در پردیس در آمونیاک 384 دلار است و در اوره نیز اختلاف قیمت وجود دارد.
این اختلاف قیمت ها با توجه به اینکه حدود 50 درصد تولید صادراتی پردیس به برزیل صادر می شود، عملا به معنای یارانه دادن به کشاورزان برزیلی است و شرکت در روش های بازاریابی و فروش باید به گونه ای عمل کند که قیمت ها به نرخ جهانی نزدیک تر باشد.
در قراردادها اختیار خرید می فروشید
یکی از سهامداران با انتقاد از روش گزارش های مالی شرکت در کدال گفت: پروژه همت با این وضعیت توجیه پذیر نیست، قطعی گاز، آمونیاک، اوره، نرخ گاز، موجب شده که حالا مزیت های سرمایه گذاری تغییر کند. در گزارش قبلی گفته شد که قیمت برزیل 20 دلار کمتر از فوب خلیج فارس بوده و … سوال این است که قیمت CFR برزیل و سایر هزینه ها چقدر بوده است و افشای اطلاعات در کدال بورس چگونه بوده است؟ قراردادها درست اجرا نمی شود در حالی که باید دقیقا طبق مفاد قرارداد اجرا شود. وقتی قیمت اوره کاهش می یابد خریدار رها می کند، چرا به خریدار چنین اختیاری داده می شود که قرارداد و خرید خود را فسخ نماید.
عدم النفع پروژه همت
یکی از سهامداران گفت: چرا پیشرفت پروژه پتروشیمی همت کافی نبوده زیرا قرار بوده که در سال 1401 به سرانجام برسد اما پیشرفت حدود 7 درصد بوده است؟ هر روز تاخیر در پروژه همت، خسارت های سنگین وارد می کند. پردیس 14 همت سپرده بانکی داشته و می توانست پروژه همت را به پیش ببرد.
اعضای کمیته ریسک نقدینگی پردیس مشخص نیست. وقتی 50 درصد تورم داریم حداقل 18 درصد عدم النفع ایجاد کرده که پردیس چرا منابع خود را درست سرمایه گذاری نکرده است؟ چرا همت به نتیجه نرسیده است؟
سقوط تولید و فروش در شپدیس
همانطور که در روند تولید و فروش شپدیس مشخص است آمار تولید و فروش شرکت در طول سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ با رشد قابل قبولی همراه بوده، اما در ادامه راه یعنی در سال ۱۴۰۰ به بعد با شیب نزولی مواجه شده به طوری که از 5.3 میلیون تن در سال ۱۴۰۰ به 4.9 میلیون تن در سال ۱۴۰۲ رسیده است. این کاهش تولید، افت مقدار فروش را نیز به دنبال داشته یعنی از 3.4 میلیون تن به 2.9 میلیون تن تقلیل یافته است. همچنین در تولید و فروش آمونیاک شاهد این سطح از کاهش هستیم.
کاهش 9 همت درآمد شپدیس با وجود رشد نرخ ارز
روند رو به رشد درآمدی شرکت به واسطه رشد قیمت جهانی اوره و همچنین نرخ ارز باید عدد‌های جدیدی را به ثبت برساند، اما در سال مالی 31 شهریور ۱۴۰۲ با افت قابل ملاحظه درآمد به کار خود پایان داده است. مبلغ فروش انواع محصولات در سال ۱۴۰۱ حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان بوده که این مبلغ برای سال مالی ۱۴۰۲ به حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان کاهش یافته رسیده است. این در حالی است که در سال مالی ۱۴۰۱ (از ابتدای مهر ماه) نرخ ارز از محدوده ۳۰ هزار تومان به محدوده ۶۰ هزار تومان در پایان همان سال رسید. یعنی در نیمه اول سال مالی درآمد فروش محصولات با رشد ۱۰۰ درصدی نرخ ریالی مواجه بوده است. نرخ نیمایی نیز در این دوره از ۲۸ هزار تومان به ۳۸ هزار تومان افزایش یافته که رشد ۳۵ درصدی را نشان می‌دهد. این موضوع نشان می دهد که این شرکت، با مشکلات توقف تولید، نبود ذخیره سازی گاز مناسب و انبارهای مناسب، مشکلات در بازاریابی و فروش در بازار صادراتی، طلب از دولت و جهاد کشاورزی مواجه بوده و لازم است که مدیران این شرکت، با برنامه مناسب تری نسبت به رفع این چالش ها اقدام نمایند. همچنین هزینه های عملیاتی و عمومی و اداری شرکت رشد بالایی داشته و 2.5 تا 3.5 برابر شده است که نشان دهنده مشکلات مدیریتی است که قادر به کنترل رشد هزینه ها نبوده است.
2 برابر شدن هزینه‌های عملیاتی و مالی و کاهش 34 درصدی سود ناخالص، تولید و درآمد شپدیس
در کنار موارد مطرح شده، نوسانات هزینه‌های عملیاتی در صورت سود و زیان به چشم میخورد که روندی صعودی به خود گرفته که بخش قابل توجهی از سود عملیاتی شرکت را می‌بلعد. طبق صورت‌های مالی منتشر شده، هزینه‌های عمومی و اداری شپدیس در سال مالی ۱۴۰۰، مبلغ ۹۶۰ میلیارد تومان بوده که این مبلغ در سال مالی ۱۴۰۱ به 3800 میلیارد تومان افزایش یافته است. اگرچه در ادامه از این مبلغ کاسته شده و به حدود 2600 میلیارد تومان در سال مالی منتهی به 31 شهریور 1402 رسیده است، اما باید در نظر داشت که در این بازه زمانی سود ناخالص نیز کاهش ۳۴ درصدی را به ثبت رسانده است.
هزینه‌های مالی نیز از ۴۷ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ به ۱۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ و ۱۶۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ جهش کرده است. افزایش ۱۱۰ درصدی و ۶۰ درصدی هزینه مالی در کنار کاهش درآمد و سود شرکت، نشانه خوبی نیست.
شرکت باید هزینه های عملیاتی و اداری و مالی خود را کاهش دهد و منابع مالی را از بانک ها و موسسات و سهامداران عمده تامین کند تا هزینه های مالی را کنترل کند. اگرچه شرکت مانند سایر فعالان اقتصادی با تورم 45 درصدی روبرو است اما از سوی دیگر، به دلیل بازار صادراتی خود می تواند بخشی از رشد هزینه ها را جبران کند و در عین حال باید هزینه های مالی و عملیاتی خود را کنترل کند. باید بررسی شود که به چه دلیل هزینه های عملیاتی و مالیات شرکت تا این حد رشد شدید داشته در حالی که تولید و درآمد کاهش داشته است؟