به گزارش اقتصاد انرژی ؛مراکز صنعتی از جمله نیروگاه‌ها، پتروشیمی‌ها، پالایشگاه‌ها و دیگر صنایع برای تأمین انرژی مصرفی، نیاز به احتراق سوخت‌های فسیلی دارند که دود خروجی از دودکش این واحدها حاوی مقادیر زیادی دی‌اکسید کربن است و انتشار سالانه میلیاردها تن دی‌اکسید کربن در اتمسفر سبب تخریب محیط زیست و ایجاد تهدیدهای جدی برای بشر شده است.
سازگار شدن با پدیده تغییر اقلیم، ضرورت افزایش بهره‌وری انرژی و کاهش گازهای گلخانه‌ای تولیدشده از واحدهای صنعتی از یک‌سو، نیاز صنایع کشور به دی‌اکسید کربن از سوی دیگر، لزوم اجرای پروژه استحصال گاز دی‌اکسید کربن در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی را قوت بخشیده است.
با استفاده از فناوری بازیافت گاز دی‌اکسید کربن (CDR) در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، از مقدار هدررفت دی‌اکسید کربن کاسته و بر مقدار سودآوری افزوده میشود. از این رو شرکت ماشین‌سازی گاز کربنیک شهرکرد، پروژه بازیافت دی‌اکسید کربن دود خروجی از استک ریفورمر واحد آمونیاک پتروشیمی کرمانشاه، برای افزایش ظرفیت تولید اوره در این مجتمع و پروژه بازیافت دی‌اکسید کربن از محصولات احتراق بویلر حرارتی نیروگاه بعثت به‌منظور تولید گاز کربنیک مایع با گرید خوراکی را در مقیاس صنعتی اجرا و دانش فنی خود را تجاری‌سازی کرده است.
نخستین واحد بازیافت گاز دی‌اکسیدکربن در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی سال ۱۳۹۴ در پتروشیمی کرمانشاه به بهره‌برداری رسیده است. خوراک اصلی این واحد، دود خروجی از ریفورمر آمونیاک است. در پتروشیمی کرمانشاه حدود ۲۵ درصد از دود خروجی از استک ریفورمر آمونیاک از انشعابی به قطر ۵۰ اینچ به واحد بازیافت گاز دی‌اکسید کربن انتقال می‌یابد. تولید اوره پتروشیمی کرمانشاه با راه‌اندازی واحد بازیافت گاز دی‌اکسید کربن، بدون آنکه سوخت اضافی مصرف کند، حدود ۵ تا ۸ درصد افزایش و انتشار گاز دی‌اکسید کربن به اتمسفر از دودکش ریفورمر آمونیاک ۲۵ درصد کاهش یافت. این پروژه نخستین پروژه بازیافت گاز کربنیک در صنعت پتروشیمی است که با بهرهمندی از دانش فنی و تأمینکنندگان داخلی به بهره‌برداری رسیده است.
توسعه فناوری غشایی برای جداسازی دی‌اکسید کربن
شرکت دانش‌بنیان ماشین‌سازی گاز کربنیک شهرکرد با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران در حال توسعه فناوری غشایی برای جداسازی دی‌اکسید کربن از جریانات گازی حاصل از احتراق است.
تحقیقات گسترده‌ای برای استفاده از فناوری غشایی در فرآیندهای جداسازی گازها با تأسیس شرکت فرآیندهای جداسازی برنا در سال ۱۴۰۰ انجام شده است. شرکت تحقیق و توسعه فرآیندهای جداسازی برنا توانست با نصب و راه‌اندازی نخستین واحد غشایی در پتروشیمی رجال، فناوری خود در زمینه جداسازی غشایی گازها را اثبات کند. در این طرح بیش از ۹۹ درصد مونومرهای ارزشمند از جریان گاز اتلافی مجتمع پتروشیمی استحصال و به واحد پلیمریزاسیون بازگردانده میشود. افزون بر این، با نصب واحد غشایی، نیتروژن موجود در جریان گاز اتلافی به غلظت ۹۹.۵ درصد خالص‌سازی و به دیگر واحدهای فرآیندی ارسال میشود.
افزون بر این، تحقیقات گسترده‌ای برای جداسازی دیگر گازها از جمله دی‌اکسید کربن به کمک مدول‌های غشایی در حال انجام است. با استفاده از فناوری غشایی می‌توان منابعی احتراقی با غلظت پایین دی‌اکسید کربن را ابتدا غنی و سپس وارد سیستم جذب شیمیایی کرد، همچنین برای صنایعی که حاوی جریانات خروجی با غلظت بیش از ۲۰ درصد گاز کربنیک است این روش بسیار مناسب‌تر از روش جذب شیمیایی است.
منبع : شانا
