به گزارش اقتصاد انرژی، در شرایطی که کشور با بحران انرژی دست و پنجه نرم میکند، یکی از بحرانهای پنهان اما تاثیرگذار در بخش تولید انرژی، کاهش ذخایر گازوئیل نیروگاههاست. این کاهش، نتیجه مستقیم اجرای ناقص مصوبات و عدم برنامهریزی صحیح در مدیریت منابع انرژی است. در حالی که وزیر نفت از کممصرفی نفت کوره در تابستان سخن میگوید، واقعیتهای میدانی نشان میدهد که یکی از دلایل اصلی بحران ذخایر گازوئیل در نیروگاهها، عدم اجرای مصوبه شورای عالی امنیت ملی و سو مدیریت در ذخیرهسازی و توزیع منابع است.
مصوبه شورای عالی امنیت ملی؛ وعدهای که اجرا نشد
چند ماه پیش، شورای عالی امنیت ملی تصمیم گرفت تا نیروگاهها از مصرف مازوت، به ویژه در فصول سرد، خودداری کنند و به جای آن به سوختهای کمآلایندهتری مانند گاز روی آورند. این مصوبه که هدف آن کاهش آلودگی هوا و حفظ سلامت عمومی بود، اکنون به چالشی جدی تبدیل شده است. وزیر نفت اخیراً اذعان کرد که بهرغم شرایط مناسب گاز در تابستان، نیروگاهها مجبور به استفاده از نفت کوره با مصرف روزانه بیش از 22 میلیون لیتر شدند. این مصرف بیرویه نفت کوره نه تنها به کاهش ذخایر گازوئیل نیروگاهها منجر شده بلکه زیرساختهای انرژی کشور را در وضعیت بحرانی قرار داده است.
چرا وعدهها محقق نشد؟
پاسخ به این سوال در دل بحرانها و کمبودهای اخیر نهفته است. وزیر نفت در سخنان خود به این نکته اشاره کرد که عدم اجرایی شدن مصوبه شورای عالی امنیت ملی در عمل، نیروگاهها را مجبور کرده تا برای تأمین سوخت مورد نیاز خود به نفت کوره روی آورند. این در حالی است که پیشبینیها نشان میدهند که ذخایر گازوئیل باید از قبل مدیریت و ذخیرهسازی میشد تا در مواقع بحرانی، به راحتی در دسترس نیروگاهها قرار گیرد.
اما واقعیت این است که بسیاری از نیروگاهها نه تنها از ذخایر گازوئیل کافی برخوردار نبودهاند، بلکه در برخی موارد، گازوئیل تولیدی از پالایشگاهها به خارج از کشور صادر شده است. صادرات گازوئیل از پالایشگاه آبادان در شرایطی که کشور با کمبود سوخت مواجه است، سوالهای جدی را درباره اولویتهای دولت در مدیریت منابع انرژی مطرح میکند.
وعدههای دولت در برابر واقعیتها
دولت، در ماههای اخیر، با اعلام توقف مازوتسوزی و تأکید بر حفظ سلامت مردم، به کاهش آلودگی هوا به عنوان یکی از اولویتهای خود اشاره کرده است. اما به نظر میرسد که این وعدهها در عمل، با بحران ذخایر گازوئیل و عدم توانایی در مدیریت منابع مواجه شدهاند. بهویژه اینکه وقتی دولت از توقف مازوتسوزی سخن میگوید، در همان زمان، نیروگاهها مجبور به استفاده از نفت کوره با مقادیر زیادی میشوند که نه تنها آلودگی بیشتری ایجاد میکند، بلکه منابع گازوئیل را به شدت تهدید میکند.
گزارشهای ضد و نقیض و عدم شفافیت
طرفداران دولت و منتقدان هر یک به نوعی تلاش دارند تا مسئولیت این بحران را به دوش یکدیگر بیاندازند. در حالی که دولت از کاهش مصرف مازوت به عنوان یک موفقیت در جهت حفاظت از سلامت مردم یاد میکند، منتقدان به ناچار مجبورند این واقعیت را مطرح کنند که در مقابل این موفقیت، کمبود جدی گازوئیل و مصرف بیش از حد نفت کوره باعث شده که وعدهها به سرانجام نرسند.
در کنار این، صادرات گازوئیل از پالایشگاه آبادان که در شرایط بحرانی به صورت چشمگیری افزایش یافته است، نشان میدهد که شاید اولویتها در حوزه انرژی درست مدیریت نشده و منابع داخلی به راحتی به خارج از مرزها منتقل شدهاند، در حالی که کشور به آنها نیاز مبرم داشته است.
