به گزارش اقتصاد انرژی، صادرات گاز و تجارت آن ارتباط نزدیکی با صنعت نفت دارد. به طور ساده، نمی‌توان بدون افزایش استخراج، صادرات را بالا برد. اگر استخراج افزایش نیابد، گازی برای صادرات وجود نخواهد داشت، و افزایش استخراج نیز بدون رشد صادرات ممکن نیست. نمی‌توان گاز استخراج‌شده را بدون بازار کافی، ذخیره کرد.
بنابراین، صادرات گاز نیازمند مذاکرات مستمر است. این مذاکرات شامل تثبیت شرکا و مشتریان فعلی، تنظیم قیمت و بازار، جلوگیری از ربایش مشتریان توسط رقبا و ممانعت از تهدید مشتریان توسط تحریم‌ها می‌شود که همه این‌ها بخش اول مذاکرات را تشکیل می‌دهند.
بخش دوم مذاکرات شامل گسترش بازار صادرات و یافتن شرکای تجاری و مشتریان جدید است. یافتن و راضی کردن شرکای تجاری جدید برای معاملات گازی به گونه‌ای که هر دو طرف از این معامله سود ببرند و به یک روند معاملاتی پایدار دست یابند.
سال گذشته مذاکرات مهم و فشرده‌ای در دو بخش انجام شد: مذاکره با کشورهای همسایه و مذاکره با شرکای بالقوه‌ی دوردست. از کشورهای هم‌جوار و نزدیک، پاکستان، روسیه و عمان هدف اصلی بودند. در بخش شرکای بالقوه‌ی دوردست، کشورهای اروپایی به دلیل تعهد بالای ایران و نیاز مبرم آن‌ها به حامل‌های انرژی علاقه‌مند به معامله با ایران بودند. با این حال، عواملی مانند ترس از تحریم‌های آمریکا و واسطه بودن ترکیه در انتقال گاز باعث شده که این کشورها هنوز در غلبه بر تردیدهای خود موفق نباشند.
ایران آماده است تا با کشورهای اروپایی معامله منصفانه‌ای انجام دهد، اما این معاملات نیازمند تلاش و آمادگی دو طرف است. صادرات گاز به اروپا برای ایران مستلزم شریک شدن در هزینه‌های بالای انتقال است که از جذابیت و سوددهی چنین معاملاتی می‌کاهد.
در حوزه انرژی، اصطلاح “هاب” به معنای قطب یا مرکز توزیع است. یک هاب انرژی کشور یا منطقه‌ای است که مرکز توزیع نوعی خاص از انرژی است. یک هاب انرژی اغلب تولیدکننده حامل‌های انرژی نیز هست و توزیع‌کننده تولیدات خود و دیگران است. به دلیل موقعیت ژئوپلتیک خاص، دسترسی به کشورهای تولیدکننده و شاهراه‌های ارتباطی تجاری، بهترین موقعیت برای توزیع نوع خاصی از انرژی را دارد.
در مذاکرات امسال، روسیه پیشنهاد داد که ایران با توجه به امکانات بی‌نظیر خود در زمینه تولید گاز، نقش هاب گازی منطقه را بر عهده بگیرد. این امر در سیاست‌گذاری‌های بلندمدت کشور نیز پیش‌بینی شده بود و با اعلام آمادگی روسیه، به تحقق نزدیک‌تر شده است.
افزایش تولید برای تضمین افزایش صادرات ضروری است. ایران می‌تواند ظرفیت تولید نفت و گاز خود را تا ۵۰ درصد افزایش دهد، اما این افزایش نیازمند ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است. اگر این سرمایه‌گذاری محقق شود، ظرفیت تولید نفت به ۵.۷ میلیون بشکه در روز و ظرفیت تولید گاز به ۱.۵ میلیارد متر مکعب در روز خواهد رسید.
در حال حاضر، سرمایه‌گذاری ۳.۶ میلیارد دلاری برای افزایش تولید گاز در ۱۳ میدان گازی در دست اجراست. این طرح‌ها ۱۴۲ میلیون متر مکعب به ظرفیت روزانه تولید گاز و ۱۰۰ هزار بشکه به تولید روزانه میعانات گازی می‌افزایند.
با توجه به اینکه ۵۰ درصد از ذخایر گازی ایران متعلق به میدان مشترک پارس جنوبی است و بیش از ۷۰ درصد گاز تولیدی کشور از این میدان استخراج می‌شود، تمهیداتی برای افزایش تولید در این میدان نیز در دست سرمایه‌گذاری است.
یکی از راه‌های افزایش و تسهیل تولید گاز، فشارافزایی است که با تزریق موادی مانند آب دریا به حفره‌های ذخایر گازی انجام می‌شود. این روش باعث افزایش فشار و تسهیل استخراج گاز می‌شود. در فاز ۱۱ پارس جنوبی، قرارداد مهندسی-لجستیک-ساخت (EPC) برای طراحی و مطالعات مهندسی پایه فشارافزایی امضا شده و کارگروهی برای اجرای آن تشکیل شده است.
تمام این اقدامات چشم‌اندازی روشن برای آینده صادرات گاز کشور را به تصویر می‌کشد.
