بهگزارش اقتصاد انرژی و به نقل از ایسنا، در روزهای سرد زمستان مصرف گاز با جهش فزایندهای روبرو بود تا جایی که میزان مصرف به عدد ۷۰۰ میلیون مترمکعب نیز رسید، موضوعی که چارهای جز افزایش تعرفه پرمصرفها باقی نذاشت، در تاریخ شانزدهم آذرماه مصوبه افزایش تعرفه مشترکان پرمصرف ابلاغ شد اما به دلیل اعتراضات متعدد اجرای آن به تعویق افتاد و در شانزدهم بهمنماه هیئت وزیران مصوبه جدیدی را اعلام کرد که بر اساس آن تا پایان سال ۱۴۰۱، رشد تعرفههای مندرج در جدول دوره سرد سال خانگی نسبت به تعرفههای پیش از مصوبه، ۷۰ درصد تا سقف تعیینشده کاهش یافت.
آنطور که اعلام شده، تعرفهها از ابتدای سال ۱۴۰۲ بدون تخفیف محاسبه خواهد شد. این مصوبه بهدلیل کاهش شدید دمای هوای کشور در فصل سرد امسال و با هدف کاهش هزینههای مربوط به مصارف گاز طبیعی خانوارها که بهدلیل نبود آمادگی لازم آنها برای کنترل مصارف گاز متناسب با الگوی بهینه مصرف بوده، به تصویب هیئت دولت رسید. از این رو، از تاریخ ۱۶ آذرماه امسال تا پایان امسال، رشد تعرفههای مندرج در جدول دوره سرد سال خانگی نسبت به تعرفههای پیش از مصوبه ۷۰ درصد تا سقف تعینشده کاهش یافته است.
این کاهش گازبها برای اقلیمهای ۱ تا ۵ بهترتیب تا سقف ۱۳۰۰، ۱۲۵۰، ۱۲۰۰، ۱۰۰۰ و ۸۰۰ مترمکعب در ماه به ازای هر واحد خانگی قابل اعمال خواهد بود، اما ملاک محاسبه گازبهای مشترکان از ابتدای سال ۱۴۰۲، تعرفههای مندرج در مصوبه مورخ ۱۶ آذرماه ۱۴۰۱ است.
مسلم رحمانی، مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران، در این رابطه اعلام کرد که با توجه به تصمیم دولت برای اعمال تخفیف به مشترکان گاز طبیعی، عملیات توزیع صورتحساب مشترکان خانگی تا زمان اعمال ضوابط قانونی متوقف شد، از این رو ممکن است در این بازه زمانی، دستگاه اندازهگیری مشترکان، قرائت و صورتحساب جدید نیز برای آنها صادر شده باشد.
به گفته وی، در این صورت ممکن است صورتحسابهای ارسالی برخی مشترکان برای دو دوره مصرف آنها باشد و مبلغ صورتحساب پیشین آنها بهعنوان بدهی در صورتحساب جدید درج شده باشد؛ در هر صورت تخفیف گازبهای مدنظر قانون برای صورتحساب پیشین و جاری این مشترکان هم، محاسبه و در رقم قابل پرداخت لحاظ شده است.
قبض رایگان به چه کسانی میرسد؟
در کنار سیاستهای تنبیهی، شرکت گاز سیاستهای تشویقی را نیز مدنظر قرار داده، بهگونهای که گازبهای مشترکانی که در ماههای بسیار سرد سال، مصرفشان حداکثر ۷۰ درصد الگوی متعارف (سقف پله ۳ جدول پلکانی) باشد، مشمول ۱۰۰ درصد تخفیف و مصرف آن دوره برای مشترک بدون هزینه (رایگان) شده، در مقابل، تعرفه مشترکان پرمصرف بخش خانگی، یعنی از پلکان ۴ به بعد افزایش یافته است.
بر اساس بند (ک) تبصره ۱۵ بودجه سال ۱۴۰۱، گازبهای مشترکانی که زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی قرار دارند و مصرف آنها در حد متعارف است نیز، رایگان خواهد بود. براین اساس، ۴ میلیون نفر از جمعیت زیر پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، در قالب یک میلیون و ۲۵۹ هزار اشتراک (خانوار) میتوانند با رعایت الگوی مصرف، از امتیاز رایگان شدن گازبهای خود برخوردار شوند.
با توجه به ثابت ماندن سه پلکان نخست جدول تعرفههای گاز و قرار گرفتن ۶۴ درصد از مشترکان در این سه پلکان، میتوان گفت بیش از ۶۰ درصد مشترکان بخش خانگی، شاهد افزایش تعرفه در قبضهای جدید نخواهند بود و حتی با رعایت برخی دستورعملها مشمول تخفیف در پرداخت گازبها تا سقف ۴۵ درصد نیز میشوند.
قبض گاز ۴ درصد از مشترکان پرمصرف ۴ برابر میشود
آنطور که اعلام شده قبض گاز ۴ درصد مشترکان پرمصرف چهار برابر میشود، گازبهای سه پله اول مصرفی هیچ تغییری نمیکند. از پله چهارم به بعد تعرفه پله بعدی، ۴۰ درصد نسبت به تعرفه پله قبلی افزایش مییابد تا اینکه در پله آخر که شامل مشترکان پرمصرفِ پردرآمد میشود، تعرفه گاز نسبت به تعرفههای قبلی چهار برابر میشود.
چگونه مصرف را کاهش دهیم؟
باتوجه به اعلامهای قبلی لازم است مشترکان پرمصرف تدابیری را برای کاهش مصرف خود لحاظ کنند تا بعد از این دوران با قبوض نجومی شگفتزده نشوند. استفاده از پوشش مناسب، استفاده از پردههای ضخیم، استفاده از شیرهای ترموستاتیک و رعایت دمای رفاه (۱۸تا ۲۱درجه) و پوشش مناسب موتورخانهها و تعمیرات لازم در آنها به عنوان بخشی از راههای مصرف بهینه گاز توصیه میشود.
بهتر است صرفه جویی از سادهترین راهها شروع شود؛ به گفته کارشناسان، با کم کردن دمای خانه و پوشیدن لباس گرم می توانید در مصرف گاز صرفه جویی قابل توجهی کنید؛ یعنی با کم کردن فقط یک درجه از دمای خانه، میتوانید هزینه هایی را که صرف گرمایش منزل می شود تا پنج درصد کاهش دهید.
یک پنجره با شیشه تک جداره تقریباً ۱۰ برابر یک دیوار عایق کاری شده هم اندازه خود تلفات حرارتی دارد. برای کاستن از مشکلات ناشی از پنجرهها، میتوان از راههای مختلف یک لایه هوای ساکن بین محیط داخل و خارج ایجاد کرد، با انجام این کار تلفات حرارتی پنجره به نصف کاهش مییابد. برای ایجاد این لایه هوا راههای مختلفی وجود دارد.
برای دو جداره کردن پنجره یک جداره موجود میتوان یک لایه دیگر از شیشه یا اکریلیک شفاف دیگر روی آن نصب کرد و فضای بین آنها را کاملاً درزبندی کرد. در این فضا باید مقداری ماده جاذب رطوبت قرار داد تا رطوبت این فضا را کاملا بگیرد.
همچنین عایقهای ویژه پنجرهها را که به شکل برچسبهای شفاف ساخته میشوند به راحتی میتوان روی شیشه پنجرهها چسباند و بخشی از خواص پنجرههای دو جداره را در آنها به وجود آورد. این برچسبها باعث میشوند ورود گرما در تابستان تا ۸۰ درصدکاهش یابد. علاوه بر این انواع کم تابش این محصولات (Low-E) قادرند تلفات حرارتی و زمستانی را نیز تا ۳۰ درصد کاهش دهند.
راه دیگر برای بالا بردن کارآیی پنجرههای موجود، نصب ورقههای پلاستیکی شفاف روی پنجرهها است. این ورقههای شفاف را میتوان توسط چسبهای دوطرفه طوری به شیشه چسباند که چند میلیمتر با آن فاصله داشته باشند. کار سادهتری که میتوان انجام داد این است که در چند هفته از سال که هوا خیلی سرد است روی پنجرهها نایلون کشید و دور تا دور آن را با چسب نواری پهن چسباند. با این کار در درجه اول شرایط آسایش بالاتری برای ساکنین ایجاد میشود و در کنار آن در مصرف سوخت نیز صرفهجویی میشود.
همچنین نصب پردههای کاملا چیندار که پنجره را کاملا بپوشاند میتواند جلوی اتلاف حرارت را به مقدار زیادی بگیرد. این پردهها در فصل تابستان نیز جلوی تابش خورشید را میگیرند و به خنک نگه داشتن داخل ساختمان کمک شایانی میکنند، بویژه اگر آستر براق داشته باشند. به اندازه بودن و نصب صحیح پرده بسیار مهم است. پرده باید طوری باشد که هوا نتواند پشت آن آزادانه حرکت کند. برای این کار میتوان فاصله ریل پرده تا دیوار را با چیزی مانند تخته پرکرد یا گیرهها را طوری به پرده زد که خود پرده تا دیوار تا ادامه پیدا کند. همچنین میتوان پایین پرده را با وسیلهای بر روی دیوار ثابت کرد.
یکی از بزرگترین دلایل اتلاف سوخت در منازل، استفاده نادرست از اجاق گاز است. زیاد کردن بیش از حد شعله، قرار دادن ظروف کوچک روی شعلههای بزرگ و ظروف بزرگ روی شعلههای کوچک، از مهمترین اشتباهاتی است که برخی خانمهای خانهدار مرتکب میشوند و باعث هدر رفتن ۴۰ درصد سوخت اضافی میشوند. در ضمن، حواستان باشد که شعله اجاق گازتان باید آبی بسوزد.
علاوه بر این در حمام به جای باز گذاشتن یکسره دوش آب، مقداری آب گرم در وان بریزید و پس از شستشوی کامل، فقط برای آبکشی نهایی از دوش استفاده کنید. همچنین یکی از راههای صرفهجویی سوخت در فصل زمستان، بستن کامل درهای منزل و حتی اتاقها است. اگر اتاق سردی دارید که داخل آن بخاری یا هیچ وسیله گرمازایی روشن نیست، باید در طول زمستان در آن را ببندید تا از ورود سرما به داخل خانهتان جلوگیری کنید.
برای این که ۱۰ درصد در مصرف سوخت صرفهجویی کنید، میتوانید از اتاق خوابتان شروع کنید. در زمستان هوای اتاق را آنقدر گرم نکنید که مجبور به باز گذاشتن پنجرهها شوید. پنجرهها و کانال کولر را خوب عایقبندی کنید. در زمستان تختتان را از پنجره دور نگه دارید تا زیادی سردتان نشود و مجبور به زیاد کردن رادیاتورها نشوید. از قرار دادن بخاری بزرگ در اتاق کوچک یا بخاری کوچک در اتاق بزرگ هم پرهیز کنید که این کار هم انرژی زیادی را هدر میدهد.
علاوه بر این باید به این نکته نیز توجه داشت که وجود هرگونه ترک در دودکش میتواند مقدار زیادی از انرژی گرمایشی را هدر دهد. پس دودکشهایتان را سالی یک بار بررسی کنید و اگر دیدید که شکستهاند یا ترک خوردهاند، از یک تعمیرکار بخواهید که آنها را برایتان تعویض کند. همچنین اکثر خانهها یک اتاق کوچک به نام خرپشته در پاگرد آخرین طبقهشان دارند که از آنجا میتوانند به پشتبام دسترسی داشته باشند. وجود هرگونه منفذی مثل پنجره شکسته یا دیوار ترکخورده در این محوطه میتواند اسباب اتلاف انرژی گرمایشی در زمستان و انرژی سرمایشی در تابستان را فراهم آورد.
برای صرفهجویی بیشتر در مصرف سوخت باید دمای آبگرمکنتان را روی ۶۰ درجه سانتیگراد و حتی کمتر، تنظیم کنید. اگر درجه آبگرمکن شما بیشتر از ۷۵ درجه سانتیگراد باشد، یعنی شما دارید سوخت زیادی را هدر میدهید. آبگرمکنهای قدیمی و آنهایی که برچسب مصرف انرژیشان در رده C یا پایینتر است، سوخت زیادی را هدر میدهند. همچنین برای جلوگیری از به هدر رفتن سوخت و انرژی گرمایشی، لولههای آب گرم و رادیاتور مرکزی را عایقبندی کنید و هرچند وقت یک بار به شوفاژخانه سر بزنید تا از نبود هرگونه ترکیدگی یا شکاف در لولهها مطمئن شوید. درجه رادیاتور مرکزی را هم خیلی زیاد نکنید و آن را بنابر سرما یا گرمای هوا تنظیم نمایید.
علاوه بر این توجه داشته باشید که وقتی قصد خرید بخاری یا کولر را برای منزلتان دارید، حتما به بزرگی خانهتان توجه داشته باشید. بزرگ و پرقدرت بودن یک وسیله همیشه نشانه برتر بودن آن نیست. پس اولین راه صرفهجویی در مصرف انرژی، خریدن وسایل گرمایشی و سرمایشی، متناسب با اندازه منزل و اتاقها است. سعی کنید از شومینه استفاده نکنید. در صورت عدم استفاده از شومینه پوشاندن درب شومینه بسیار کمک کننده است. این کار اثر دودکشی شومینه را شدیداً مهار میکند.
خروجی کانال های کولر را از داخل با پوششهای به حدکافی ضخیم بپوشانید و در صورت استفاده از شوفاژ استفاده از شیرهای ترموستاتیک استفاده کنید. همچنین درز همه پنجره ها را با درزگیر بپوشانید. البته توجه داشته باشید، در صورتی که از بخاری گازی استفاده می کنید و یا پکیج شما از هوای داخل منزل استفاده می کند و دودکش دو جداره ندارد، باید حتما قسمتی از درزها را برای تأمین هوای تازه باز بگذارید.