صنعت دریایی، صنعتی استراتژیک و مادر محسوب می شود، هر چند در چگونگی حمایت از صنایع دریایی به ویژه کشتی سازی افتراق نظر باشد،
این مطلب بخشی از یادداشت حسین روحی است
دو نگاه متفاوت در عین اشتراک نسبت به اصل موضوع در بین کارشناسان صنعت دریایی وجود دارد. اشتراک نظر از این جهت که صنعت دریایی، صنعتی استراتژیک و مادر محسوب می شود. افتراق نظر در چگونگی حمایت از صنایع دریایی به ویژه کشتی سازی است.
موافقان معتقدند دریانوردی راهبردی ایجاب می کند که از سواحل کشور تا آب های دور و اعماق دریاها را باید درنوردید. این راهبرد بدون توسعه صنعت دریایی ممکن نیست. بهترین نمونه را کره جنوبی ذکر می کنند که حمایت از توسعه صنایع دریایی از سال ۱۹۵۸ میلادی کلید خورد و این حمایت از برنامه پنج ساله (۱۹۶۷-۱۹۶۲) آغاز شد و طی پنج دهه استمرار یافت نتیجه اش رشد ۷۰۰ برابری ظرفیت کشتی سازی این کشور است. امروزه کره جنوبی با چین و ژاپن برای کسب رتبه اول جهان در این صنعت رقابت می کند.
موافقان بر این باورند که به حرکت در آمدن لوکوموتیو صنایع دریایی به خصوص شاخه مهم آن یعنی کشتی سازی موجب حرکت واگن های توسعه در زمینه های اشتغال، اقتصاد مناطق محروم، نیروی کار ماهر، توان صنعتی، توان علمی و فناوری، خدمات عمومی، توان دفاعی و توسعه درآمدهای مالیاتی کشور می شود و همزمان شرایط توسعه اجتماعی کشور را فراهم می کند به عبارت روشن تر پیش نیاز توسعه کشور حمایت کامل از صنعت دریایی به ویژه کشتی سازی است.
از لحاظ جهانی صنعت کشتی سازی دارای گردش مالی بسیار بالاست که نظیر آن در کمتر صنعتی به چشم می خورد. اندازه بازار جهانی صنعت کشتی سازی در سال۲۰۲۰ به رقم تقریبی ۱۱۵ میلیارد دلار رسید. برخی مراکز ارزیابی و پژوهشی معتبر مانند «تکناویو و استاتیستا» بازار جهانی کشتی سازی را بر اساس متغیرهای موثر ِگوناگون رصد کرده و پیش بینی می کنند تا سال ۲۰۲۶ ارزش این بازار به ۱۶۷ تا ۱۷۵ میلیارد دلار برسد.
موافقان به مواردی از قبیل توجه به اقتصاد دریامحور، پیشینه تاریخی دریانوردی، ضرورت توسعه اشتغال و تحرک در صنایع دیگر، حفظ قدرت دفاعی، نیروی انسانی توانمند و سابقه ۵۰ ساله در ساخت و تعمیر انواع کشتی ها و شناورها اشاره می کنند.
در سوی دیگر مخالفان ادله های دیگری مطرح می کنند. آنان بر این باورند که سال ها و دهه ها از صنعت خودرو حمایت شد نتیجه اش بعد از این همه سال چیزی جز شکست نبوده است.
توسعه صنعت کشتی سازی ضروری است
کشورهای ژاپن، چین و کره جنوبی غول های اروپایی را پشت سر گذاشتند و ما به دلیل تحریم از تکنولوژی فاصله گرفته ایم، مخالفان از سهم بسیار ناچیز ایران در بازار جهانی سخن میگویند و تأکید دارند در حالی که متقاضیان داخلی، شناورها و کشتی های چینی و کره ای را ثبت سفارش می کنند چه تضمینی است که مشتریان خارجی به کشتی سازان ایرانی سفارش دهند؟
ادله دیگری که مخالفان مطرح می کنند مسئله نبود زیر ساخت ها، امکانات و تکنولوژی روز جهان در صنایع دریایی به ویژه کشتی سازی است و تأمین امکانات و زیرساخت موجب افزایش قیمت و ناتوانی در رقابت با شرکت های مدرن کشتی سازی دنیا می شود.
ایران بین آب های شمالی و جنوبی قرار دارد، به آب های آزاد دسترسی داشته و استراتژیک ترین تنگه دنیا در اختیار ایران است سالانه ده ها هزار انواع کشتی های اقیانوس پیما در خلیج فارس و دریای عمان تردد می کنند
آن ها موارد دیگری را هم مطرح می کنند که در این مجال نمی گنجد اما با ارزیابی نظرات موافقان و مخالفان این پرسش مطرح است که آیا توسعه صنایع دریایی به ویژه کشتی سازی ضرورت دارد؟
پاسخ به این سوال مثبت است ایران بین آب های شمالی و جنوبی قرار دارد، به آب های آزاد دسترسی داشته و استراتژیک ترین تنگه دنیا در اختیار ایران است سالانه ده ها هزار انواع کشتی های اقیانوس پیما در خلیج فارس و دریای عمان تردد می کنند.
ایزوایکو تبدیل به برند منطقه شده است
پیشینه پنج دهه فعالیت در این عرصه امروز صنایع دریایی به ویژه ایزوایکو را به یک برند در منطقه و جهان تبدیل کرده است. ایران اراک سند حقانیت و توانمندی کشورمان در این صنعت محسوب می شود. تقویت صدرا و ایزوایکو موجب توسعه صنایع پایین دستی مانند الکترودسازی، کابل سازی، رنگ سازی، روغن سازی، فولاد، آلومینیوم، الکتریکال، صنعت چرم، لوله، مس و ده ها صنعت دیگر می شود.
مهندسان، مدیران، کارکنان و حتی کارگران با پشتوانه پنج دهه تجربه قادرند هر ناممکنی را در این صنعت ممکن سازند. صنعتی که می تواند نوار ساحلی ایران را به زیباترین شکل ممکن توسعه ببخشد و اشتغال را رونق دهد. بیتردید ایزوایکو افق روشنی در پیش روی دارد، مجموعه ای که هنرش را در فاز ۱۶و ۱۴،۱۷و ۱۸پارس جنوبی در ساخت سکوها، کاهش چشمگیر زمان های هوک آپ و راه اندازی سکوهای دریا نشان داد و با ثبت رکوردهای بی نظیر قدرتش را به رخ رقبای خارجی کشید.
در ساخت و تعمیر انواع کشتی ها، شناورها و لایروب ها تمام استانداردهای جهانی را در منطقه دارد. به عبارتی ایزوایکو پشتیبانی قدرتمند برای صنعت حمل و نقل دریایی کشور است. حمایت از این مجموعه می تواند گره گشای مشکلات و رکود در صنایع باشد.